آرتروز مفصل لگن یکی از شایعترین بیماریهای مفصلی در سالمندان است که با تخریب تدریجی غضروف مفصل، درد، خشکی و محدودیت حرکت همراه میشود. این بیماری میتواند کیفیت زندگی را بهشدت تحت تأثیر قرار دهد و در موارد پیشرفته نیاز به تعویض مفصل پیدا میکند.
آرتروز مفصل لگن زیر ذرهبین؛ شناسایی، پیشگیری و درمان حرفهای در سامان ارتوپد✔
آرتروز لگن:چه کسانی بیشتر دچار این بیماری میشوند؟
آرتروز لگن یکی از شایعترین بیماریهای تخریبی مفصلی است که معمولاً در افراد میانسال و سالمند دیده میشود. این بیماری با تخریب تدریجی غضروف مفصل لگن همراه است که باعث بروز درد، سفتی و کاهش عملکرد مفصل میشود. در صورت پیشرفت، این بیماری میتواند به ناتوانی در حرکت و حتی نیاز به جراحی تعویض مفصل منجر شود.
🔎 تفاوت آرتروز مفصل لگن با سایر علل درد لگن
| ویژگیها | آرتروز مفصل لگن | سایر علل شایع درد لگن (مثلاً بورسیت یا تاندونیت) |
| نوع درد | تدریجی، مزمن، عمیق در کشاله ران | ناگهانی، سطحیتر، اغلب در کناره یا پشت لگن |
| بدتر شدن با فعالیت | بله، بهویژه پس از ایستادن یا راه رفتن طولانی | ممکن است در حالت استراحت هم درد ایجاد شود |
| پاسخ به داروهای ضدالتهاب | تا حدودی، در مراحل اولیه مؤثر است | معمولاً پاسخ سریعتر و بهتری میدهد |
| محدودیت حرکتی مفصل | شایع است، بهویژه در چرخش و باز کردن پا | کمتر دیده میشود |
علائم آرتروز مفصل لگن
علائم آرتروز مفصل لگن معمولاً به تدریج ظاهر میشوند و ممکن است در ابتدا نادیده گرفته شوند. برخی از علائم رایج عبارتاند از:
- درد در ناحیه لگن یا کشاله ران: این درد ممکن است در ابتدا خفیف باشد اما با گذشت زمان شدیدتر شود.
- سفتی مفصل: معمولاً در هنگام بیدار شدن از خواب یا پس از نشستن طولانیمدت احساس میشود.
- صدای کلیک یا تقتق در مفصل لگن
- محدود شدن دامنه حرکتی مفصل لگن
- لنگیدن در هنگام راه رفتن
درمان آرتروز لگن
درمانهای غیرجراحی
در مراحل اولیه، درمانهای غیرجراحی میتوانند بسیار مؤثر باشند:
۱. دارودرمانی
استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب.
۲. فیزیوتراپی
تمرینات تخصصی برای افزایش انعطافپذیری مفصل و کاهش خشکی.
۳. کاهش وزن
افرادی که اضافهوزن دارند، با کاهش وزن میتوانند فشار وارد بر مفصل را کم کنند.
۴. استفاده از عصا یا واکر
برای کاهش فشار مستقیم روی مفصل لگن در هنگام راه رفتن.
درمان جراحی
در صورتی که روشهای غیرجراحی نتوانند درد را کاهش دهند یا عملکرد مفصل بهشدت کاهش یافته باشد، ممکن است پزشک عمل جراحی تعویض مفصل لگن را پیشنهاد کند. این روش درمانی میتواند کیفیت زندگی بیمار را بهطور چشمگیری بهبود دهد.
عوارض احتمالی و خطرناک جراحی تعویض مفصل لگن
مانند هر عمل جراحی دیگری، جراحی تعویض مفصل لگن نیز با عوارض احتمالی همراه است. برخی از عوارض احتمالی این جراحی عبارتند از:
- عفونت: عفونت یکی از عوارض جدی بعد از جراحی تعویض مفصل لگن است. برای پیشگیری از عفونت، آنتی بیوتیک ها قبل، حین و بعد از جراحی تجویز می شوند.
- خونریزی: خونریزی یکی از عوارض احتمالی هر عمل جراحی است. با این حال، پزشکان با تجربه و تکنیک های پیشرفته احتمال خونریزی را به حداقل می رسانند.
- لخته شدن خون: نشستن طولانی مدت بعد از جراحی می تواند خطر تشکیل لخته خون در پاها را افزایش دهد. برای پیشگیری از لخته شدن خون، مصرف داروهای رقیق کننده خون و انجام تمرینات ورزشی سبک پیشنهاد می شود.
- آسیب به عروق یا اعصاب: آسیب به عروق یا اعصاب اطراف مفصل لگن در حین جراحی احتمال کمی دارد، اما می تواند باعث بی حسی، ضعف یا درد در ناحیه شود.
- شل شدن پروتز: پروتزهای مفصل لگن بسیار محکم و با دوام هستند، اما در موارد نادری ممکن است شل شده و نیاز به تعویض مجدد داشته باشند. معمولا طول عمر پروتزهای مفصل لگن بین 15 تا 20 سال است.
- درد مداوم: در برخی موارد، ممکن است بعد از جراحی تعویض مفصل لگن نیز درد به طور کامل برطرف نشود. علت این امر می تواند آسیب به بافت های اطراف مفصل در حین جراحی یا آرتروز مفاصل اطراف مفصل لگن باشد.
در ضمن میتوانید بر روی عمل آرتروز مفصلی کلیک کرده و اطلاعات در خور بدست بیاورید
در صورت مشاهده این علائم، مراجعه به پزشک برای بررسی بیشتر ضروری است.
علت آرتروز لگن
دلایل مختلفی میتوانند در بروز آرتروز مفصل لگن نقش داشته باشند که مهمترین آنها عبارتاند از:
۱. افزایش سن
با بالا رفتن سن، غضروف مفصل بهطور طبیعی فرسوده میشود که میتواند منجر به آرتروز شود.
۲. عوامل ژنتیکی
اگر در خانواده سابقه آرتروز وجود داشته باشد، احتمال ابتلا در نسلهای بعدی افزایش مییابد.
۳. آسیب یا ضربه قدیمی به مفصل
آسیبهای ورزشی یا تصادفات که مفصل لگن را تحت تأثیر قرار دادهاند، میتوانند شروعی برای تخریب غضروف باشند.
۴. چاقی و اضافهوزن
تحمل وزن زیاد روی مفصل لگن، فشار مضاعفی وارد میکند و روند ساییدگی را تسریع میکند.
۵. اختلالات مادرزادی لگن
برخی افراد با شکل غیرطبیعی مفصل لگن متولد میشوند که در آینده زمینهساز آرتروز خواهد بود.
تشخیص آرتروز لگن
تشخیص آرتروز مفصل لگن معمولاً با معاینه فیزیکی توسط متخصص ارتوپدی آغاز میشود. پزشک علائم بالینی مانند درد، سفتی و محدودیت حرکتی را بررسی میکند. روشهای تشخیصی مکمل شامل موارد زیر هستند:
- تصویربرداری با اشعه X: برای بررسی وضعیت استخوان و میزان از بین رفتن غضروف.
- MRI: در صورت نیاز برای مشاهده بافتهای نرم اطراف مفصل.
- آزمایش خون: برای رد سایر بیماریهای التهابی مفاصل مانند آرتریت روماتوئید.
تشخیص زودهنگام این بیماری نقش مهمی در کنترل و جلوگیری از پیشرفت آن دارد.
عوامل خطر ابتلا به آرتروز لگن
هر فردی در معرض ابتلا به آرتروز مفصل لگن قرار دارد، اما برخی از عوامل خطر، احتمال ابتلا را افزایش می دهند. این عوامل عبارتند از:
- سن: با افزایش سن، غضروف مفصل به طور طبیعی خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد و احتمال ابتلا به آرتروز مفصل لگن افزایش می یابد.
- چاقی: اضافه وزن فشار زیادی بر مفصل لگن وارد می کند و روند تخریب غضروف را تسریع می کند.
- سابقه آسیب دیدگی مفصل لگن: شکستگی، دررفتگی یا سایر آسیب های مفصل لگن در گذشته می تواند به آرتروز مفصل لگن در آینده منجر شود.
- سابقه جراحی مفصل لگن: جراحی هایی مانند استئوتومی یا تعویض مفصل ران می توانند در بلند مدت باعث آرتروز مفصل لگن شوند.
- سابقه خانوادگی
درجات آرتروز لگن
پزشک متخصص ارتوپدی بر اساس شدت علائم و میزان تخریب مفصل آرتروز مفصل لگن را درجات مختلفی تقسیم بندی می کند. این درجات به پزشک در انتخاب روش درمانی مناسب کمک می کند. معمولا از روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی برای تشخیص درجه آرتروز مفصل لگن استفاده می شود.
- درجه 1 (خفیف): درد به صورت گاه به گاه ایجاد می شود و خشکی مفصل ممکن است فقط در ابتدای صبح احساس شود. در تصاویر رادیوگرافی ممکن است تغییرات خفیفی مشاهده شود.
- درجه 2 (متوسط): درد با فعالیت تشدید می شود و در استراحت کاهش می یابد. خشکی مفصل بیشتر محسوس است و کاهش دامنه حرکتی مفصل ممکن است مشاهده شود. در تصاویر رادیوگرافی تنگ شدن فضای مفصلی و تشکیل خارهای استخوانی به صورت واضح تری قابل مشاهده است.
- درجه 3 (شدید): درد به صورت دائم وجود دارد و ممکن است حتی در استراحت نیز آزاردهنده باشد. خشکی مفصل موجب اختلال در فعالیت های روزمره می شود. کاهش قابل توجه دامنه حرکتی مفصل مشاهده می شود. در تصاویر رادیوگرافی تنگ شدگی شدید فضای مفصلی و خراشیدگی سطح استخوان ها قابل مشاهده است.
در ضمن میتوانید بر روی عمل تعویض مفصل لگن کلیک کرده و اطلاعات در خور بدست بیاورید
نقش فیزیوتراپی بعد از جراحی تعویض مفصل لگن
فیزیوتراپی بعد از جراحی تعویض مفصل لگن نقش بسیار مهمی در بهبودی بیمار و بازگشت به فعالیت های روزمره دارد. فیزیوتراپیست تمرینات ورزشی مناسبی برای تقویت عضلات اطراف مفصل، بهبود دامنه حرکتی مفصل و کاهش درد تجویز می کند. همچنین فیزیوتراپیست به بیمار نحوه استفاده صحیح از عصا یا واکر و بالا و پایین رفتن از پله ها را آموزش می دهد.
رژیم غذایی مناسب برای آرتروز مفصل لگن
رژیم غذایی نقش مهمی در سلامت استخوان ها و مفاصل دارد. مصرف میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و منابع پروتئینی کم چرب می تواند به کاهش التهاب و تقویت عضلات کمک کند. همچنین کاهش مصرف قندهای تصفیه شده، چربی های اشباع شده و غذاهای فرآوری شده می تواند مفید باشد. با پزشک متخصص تغذیه در خصوص رژیم غذایی مناسب برای آرتروز مفصل لگن مشورت کنید.

🦴 آرتروز مفصل لگن و درمان آن؛ از درد تا آرتروپلاستی کامل
آرتروز مفصل لگن (Hip Osteoarthritis) یکی از شایعترین انواع آرتروز در میان بزرگسالان و سالمندان است. این بیماری زمانی رخ میدهد که غضروف پوشاننده سطح مفصل لگن به تدریج ساییده شود و موجب اصطکاک استخوانها، التهاب، درد و کاهش حرکات مفصلی شود. افراد ممکن است در کشاله ران، باسن یا ران احساس درد مزمن یا تیرکشنده داشته باشند، بهویژه هنگام راه رفتن، ایستادن طولانی یا حتی نشستن طولانیمدت.
🔍 علائم و تشخیص
شایعترین علائم شامل درد لگن، سفتی مفصل بهویژه صبحها، کاهش دامنه حرکت و لنگیدن در هنگام راه رفتن است. برای تشخیص، معمولاً پزشک با کمک معاینه فیزیکی و تصویربرداری (مانند X-ray یا MRI) وضعیت مفصل را بررسی میکند.
بر اساس گزارش Mayo Clinic، آرتروز مفصل ران یکی از علل اصلی ناتوانی حرکتی در سالمندان است و بیش از 25 درصد افراد بالای 60 سال درجاتی از آن را دارند
منبع: Mayo Clinic – Hip osteoarthritis
🛠️ آرتروپلاستی مفصل لگن چیست؟
در موارد پیشرفته که درد با دارو و فیزیوتراپی کنترل نمیشود، پزشک ممکن است آرتروپلاستی لگن (Hip Arthroplasty) یا همان جراحی تعویض مفصل لگن را توصیه کند. در این روش، قسمتهای آسیبدیده استخوان و غضروف با مفصل مصنوعی از جنس فلز، سرامیک یا پلاستیک جایگزین میشوند. این جراحی باعث کاهش درد، بهبود عملکرد و کیفیت زندگی بیماران میشود.
طبق اطلاعات منتشر شده در Johns Hopkins Medicine، آرتروپلاستی مفصل لگن یکی از موفقترین جراحیهای ارتوپدی است که در بیش از 90٪ موارد باعث بهبود عملکرد حرکتی و کاهش درد بیماران میشود
منبع: Johns Hopkins Medicine – Hip Replacement Surgery
سوالات متداول در مورد آرتروز مفصل لگن
در این بخش به سوالات متداول بیماران در خصوص آرتروز مفصل لگن پاسخ داده شده است:
آیا آرتروز مفصل لگن قابل درمان است؟
پاسخ: در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای آرتروز مفصل لگن وجود ندارد. هدف از درمان، کاهش درد و التهاب، بهبود عملکرد مفصل و بالا بردن کیفیت زندگی بیمار است. روش های درمانی مختلفی بسته به شدت علائم و درجه آرتروز مفصل لگن در نظر گرفته می شود.
آیا می توانم با ورزش کردن از ابتلا به آرتروز مفصل لگن پیشگیری کنم؟
پاسخ: ورزش کردن نقش مهمی در تقویت عضلات اطراف مفصل لگن و حفظ تحرک مفصل دارد. تقویت عضلات به پایداری مفصل و کاهش فشار بر آن کمک می کند. با این حال، ورزش های سنگین و پر فشار می توانند موجب آسیب به مفصل شوند. بنابراین انجام تمرینات ورزشی مناسب با مشاوره پزشک یا فیزیوتراپیست توصیه می شود.
پوشیدن کفش پاشنه بلند برای آرتروز مفصل لگن مضر است؟
پاسخ: بله. پوشیدن کفش پاشنه بلند فشار بر مفصل لگن را افزایش می دهد و می تواند باعث تشدید درد شود. کفش های راحت و پاشنه کوتاه برای افراد مبتلا به آرتروز مفصل لگن مناسب تر هستند.
گروه ارتوپدی سامان، همراه شما در مسیر درمان آرتروز مفصل لگن
همانطور که در این مقاله اشاره شد، آرتروز مفصل لگن یک بیماری مزمن مفصل است که می تواند فعالیت های روزمره شما را تحت تاثیر قرار دهد. با این حال، روش های درمانی مختلفی برای کاهش درد و التهاب، بهبود عملکرد مفصل و بالا بردن کیفیت زندگی بیمار وجود دارد. گروه ارتوپدی سامان با تیم مجرب متخصصین ارتوپدی آماده است تا شما را در تشخیص و درمان آرتروز مفصل لگن یاری کند.
گروه ارتوپدی سامان بزرگترین مرجع آنلاین ارتوپدی در ایران است. ما در تلاشیم تا با ارائه اطلاعات مفید و به روز در خصوص بیماری های ارتوپدی، به شما کمک کنیم تا بهترین تصمیم را برای سلامت خود بگیرید.
گروه ارتوپدی سامان از اینکه تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید، صمیمانه سپاسگزار است.





