مراقبتهای بعد از عمل تعویض مفصل لگن

مراقبت‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن نقش مهمی در تسریع روند بهبودی و پیشگیری از عوارض دارند. رعایت توصیه‌های پزشکی، انجام فیزیوتراپی و اصلاح سبک زندگی ضروری است. در سامان ارتوپد، با ارائه راهنمایی‌های تخصصی، به شما کمک می‌کنیم تا دوران نقاهت را با اطمینان پشت‌سر بگذارید.

همه چیز درباره مراقبتهای بعد از عمل تعویض مفصل لگن را در این مقاله بخوانید ✔

مراقبتهای بعد از عمل تعویض مفصل لگن

عمل تعویض مفصل لگن، که از آن با عنوان آرتروپلاستی مفصل لگن و ران نیز یاد می‌شود، یکی از موفق‌ترین روش‌های جراحی در ارتوپدی است که معمولاً برای بیماران مبتلا به آرتروز شدید، نکروز استخوان یا شکستگی لگن انجام می‌شود. اما موفقیت نهایی این عمل تنها به جراحی ختم نمی‌شود. مراقبت‌های پس از عمل بخش مهمی از مسیر درمان و بازیابی عملکرد طبیعی مفصل است.

در جدول زیر مهم‌ترین مراقبت‌های پس از جراحی بر اساس نوع مراقبت، زمان اجرا و هدف آن آورده شده است:

شروع حرکت و فعالیت پس از عمل آرتروپلاستی(عمل تعویض مفصل لگن)

در روزهای ابتدایی بعد از آرتروپلاستی مفصل ران، حرکت دادن پا و بلند شدن از تخت با کمک فیزیوتراپ انجام می‌شود. هدف از این حرکات جلوگیری از لخته شدن خون و تقویت عضلات اطراف لگن است. در هفته اول، بیمار باید با کمک عصا یا واکر حرکت کند تا تعادل کافی را به دست آورد و از فشار مستقیم روی مفصل تازه تعویض‌شده خودداری نماید.

داروهای تجویزی پس از جراحی

داروهای ضد درد، ضد التهاب و گاهی داروهای رقیق‌کننده خون برای بیماران تجویز می‌شوند. مصرف صحیح و منظم این داروها به بهبود سریع‌تر و کاهش احتمال بروز عوارض کمک می‌کند. اگر بیمار علائمی مانند قرمزی شدید، تب، یا درد غیرعادی داشت، باید فوراً با پزشک تماس بگیرد.

مراقبت از زخم جراحی

محل برش جراحی باید تمیز و خشک نگه داشته شود. پانسمان به‌طور منظم تعویض شود و در صورت مشاهده هرگونه ترشح غیرعادی یا بوی بد از زخم، باید به پزشک اطلاع داده شود. مراقبت مناسب از زخم از مهم‌ترین عوامل جلوگیری از عفونت پس از تعویض مفصل لگن است.

خوابیدن و نشستن صحیح

نحوه صحیح نشستن و خوابیدن پس از جراحی اهمیت زیادی دارد. توصیه می‌شود:

• بیمار از صندلی‌هایی استفاده کند که نشیمنگاه آن کمی بالاتر از حد معمول باشد.
• هنگام نشستن، زانوها پایین‌تر از سطح لگن باشند.
• به پهلوی جراحی‌شده نخوابد و بین پاها بالش قرار دهد.
• تا 6 هفته از خم کردن شدید لگن (بیش از 90 درجه) خودداری شود.

فعالیت‌های فیزیکی و بازگشت به زندگی روزمره

تا چند هفته بعد از عمل، بیمار باید از رانندگی، بالا رفتن از پله‌های زیاد، یا ایستادن‌های طولانی خودداری کند. پیاده‌روی‌های کوتاه و کنترل‌شده با استفاده از واکر یا عصا، به بازسازی تعادل و قدرت عضلات کمک خواهد کرد. آرتروپلاستی مفصل لگن به معنای پایان زندگی فعال نیست، بلکه با مراقبت صحیح، بسیاری از بیماران به فعالیت‌های روزمره خود بازمی‌گردند.

تغذیه و نقش آن در بهبودی

یک رژیم غذایی متعادل و غنی از پروتئین، کلسیم و ویتامین D می‌تواند در روند بهبودی نقش بسزایی ایفا کند. همچنین نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از یبوست ناشی از کم‌تحرکی یا مصرف داروها بسیار مهم است.

پیشگیری از لخته خون (ترومبوز)

یکی از خطرات پس از جراحی‌های بزرگ از جمله آرتروپلاستی، ایجاد لخته‌های خون در پاهاست. برای کاهش این خطر موارد زیر توصیه می‌شود:

• استفاده از جوراب‌های ضد آمبولی
• حرکت دادن پاها حتی در حالت نشسته یا درازکش
• مصرف داروهای رقیق‌کننده خون طبق دستور پزشک

مراجعات منظم به پزشک

مراجعه به پزشک معالج طبق برنامه زمان‌بندی‌شده برای بررسی وضعیت مفصل، برداشتن بخیه‌ها، و انجام رادیوگرافی‌های کنترلی ضروری است. این مراجعات، شانس تشخیص زودهنگام مشکلات احتمالی و درمان به‌موقع آن‌ها را افزایش می‌دهد.

در ضمن میتوانید بر روی عمل جراحی تعویض مفصل لگن کلیک کرده و اطلاعات در خور بدست بیاورید و با ما در ارتباط باشید تا کاملا رایگان بهترین مشاوره را داشته باشید تا بهترین عمل جراحی ممکن را انجام بدهید

تغذیه بعد از عمل تعویض مفصل لگن

رعایت یک رژیم غذایی سالم و متعادل بعد از جراحی تعویض مفصل لگن، به بهبودی و نقاهت شما کمک شایانی می‌کند. داشتن وزن ایده‌آل و مصرف مواد مغذی مورد نیاز بدن، در ترمیم بافت‌ها و تقویت استخوان‌ها بسیار حائز اهمیت است. در ادامه به مواد غذایی مفیدی که باید در رژیم غذایی بعد از عمل تعویض مفصل لگن بگنجانید اشاره می‌کنیم:

• منابع پروتئینی کم‌چرب: پروتئین، ماده اولیه ساخت و ترمیم بافت‌هاست. گوشت‌های سفید (مرغ، ماهی)، حبوبات (عدس، لوبیا)، تخم مرغ و لبنیات کم‌چرب منابع خوبی از پروتئین هستند.
• میوه‌ها و سبزیجات: این گروه از مواد غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که به تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود وضعیت کلی سلامت کمک می‌کنند.
• غلات کامل: مصرف نان و غلات سبوس‌دار، علاوه بر تامین انرژی مورد نیاز بدن، باعث احساس سیری طولانی‌مدت شده و به کنترل وزن کمک می‌کند.
• چربی‌های سالم: مصرف چربی‌های غیراشباع موجود در ماهی‌های چرب، آووکادو، روغن زیتون و مغزها، برای سلامت قلب و عروق مفید است.

نکات مهم در خصوص تغذیه بعد از عمل تعویض مفصل لگن:

• از مصرف غذاهای چرب، سرخ‌شده و فرآوری‌شده خودداری کنید. این غذاها می‌توانند باعث افزایش وزن و التهاب شوند.
• مصرف قند و شکر را محدود کنید.
• به میزان کافی آب بنوشید. نوشیدن آب به هیدراته نگه داشتن بدن و بهبود جریان خون کمک می‌کند.
• در صورت داشتن هر گونه سوال یا ابهام در خصوص رژیم غذایی بعد از جراحی، حتما با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

تحرک زودهنگام بعد از عمل تعویض مفصل لگن

یکی از کلیدهای اصلی موفقیت در مراقبت‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن، تحرک زودهنگام است. هرچه زودتر بعد از جراحی با کمک فیزیوتراپیست به حرکت دادن پاهای خود اقدام کنید، به روند بهبودی و بازگشت عملکرد مفصل کمک بیشتری کرده‌اید.

فواید تحرک زودهنگام بعد از عمل تعویض مفصل لگن:

• کاهش درد و تورم
• جلوگیری از لخته شدن خون در عروق پا
• تقویت عضلات اطراف مفصل
• بهبود دامنه حرکتی مفصل
• کاهش وابستگی به وسایل کمکی راه رفتن (عصا یا واکر)
• تسریع روند بازگشت به فعالیت‌های روزانه

نکات مهم در خصوص تحرک زودهنگام بعد از عمل تعویض مفصل لگن:

• به زور و بیش از توان خود، به خودتان فشار نیاورید.
• حتما تمامی حرکات را زیر نظر فیزیوتراپیست انجام دهید.
• از انجام حرکات سنگین و پر فشار خودداری کنید.
• در صورت احساس درد شدید، حتما به پزشک اطلاع دهید.

جلوگیری از عفونت بعد از عمل تعویض مفصل لگن

عفونت یکی از عوارض جدی بعد از هر جراحی، از جمله تعویض مفصل لگن است. رعایت نکات بهداشتی دقیق می‌تواند به میزان قابل توجهی از بروز عفونت جلوگیری کند. در ادامه به برخی از اقدامات پیشگیرانه اشاره می‌کنیم:

• رعایت بهداشت زخم: محل جراحی را تمیز و خشک نگه دارید. پانسمان را طبق دستور پزشک تعویض کنید.
• مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها: پزشک برای پیشگیری از عفونت، ممکن است برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز کند. حتما دوره مصرف دارو را کامل کنید.
• دوش گرفتن به جای حمام کردن: تا مدتی که پزشک اجازه نداده است، از وان حمام یا جکوزی استفاده نکنید. دوش گرفتن با آب گرم و صابون ملایم برای تمیز نگه داشتن بدن کافی است.
• کنترل علائم عفونت: در صورت مشاهده علائمی مانند تب، لرز، قرمزی، تورم و درد شدید در محل جراحی، حتما به پزشک مراجعه کنید.

بازگشت به رانندگی بعد از عمل تعویض مفصل لگن

اینکه چه زمانی بعد از عمل تعویض مفصل لگن می‌توانید رانندگی را مجددا آغاز کنید، به عوامل مختلفی از جمله سرعت بهبودی شما، نوع وسیله نقلیه و توصیه‌های پزشک بستگی دارد. به طور کلی، رانندگی زودهنگام می‌تواند بر روند بهبودی مفصل تاثیر منفی بگذارد بنابراین، مراقبت‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن را جدی بگیرید و به توصیه‌های پزشک در خصوص زمان مناسب برای شروع مجدد رانندگی عمل کنید. در اینجا به برخی نکات مهم در خصوص رانندگی بعد از جراحی اشاره می‌کنیم:

• اطلاع پزشک از قصد رانندگی: قبل از اینکه پشت فرمان بنشینید، حتما پزشک خود را در جریان بگذارید. پزشک با بررسی وضعیت مفصل و قدرت عضلات، به شما خواهد گفت که چه زمانی برای شروع مجدد رانندگی ایمن است.
• تنظیم صندلی و فرمان: صندلی و فرمان را در موقعیتی تنظیم کنید که به راحتی بتوانید پاهای خود را خم و راست کنید و به پدال‌ها دسترسی داشته باشید.
• استفاده از وسایل کمکی: در صورتی که پزشک تجویز کند، از بالشتک مخصوص برای حمایت از کمر و یا پدال‌های کمکی برای سهولت در رانندگی استفاده کنید.
• رانندگی در مسافت‌های کوتاه: در ابتدا، رانندگی در مسافت‌های کوتاه را ترجیح دهید و به تدریج و با افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری مفصل، مسافت‌های طولانی‌تر را طی کنید.
• استراحت کافی در بین مسیر: در صورت رانندگی در مسافت‌های طولانی، هر چند وقت یکبار توقف کرده و کمی راه بروید تا از خشکی مفصل جلوگیری کنید.

بازگشت به فعالیت‌های ورزشی بعد از عمل تعویض مفصل لگن

ورزش منظم، یکی از ارکان اصلی حفظ سلامتی و تناسب اندام است. اما اینکه چه زمانی می‌توانید بعد از عمل تعویض مفصل لگن، فعالیت‌های ورزشی خود را از سر بگیرید، به نوع ورزش، شدت فعالیت و سرعت بهبودی شما بستگی دارد.

نکات مهم در خصوص بازگشت به فعالیت‌های ورزشی بعد از عمل تعویض مفصل لگن:

• مشورت با پزشک: قبل از شروع هر گونه فعالیت ورزشی، حتما با پزشک خود مشورت کنید. پزشک با توجه به شرایط شما، ورزش‌های مناسب و ایمن را به شما توصیه خواهد کرد.
• شروع با ورزش‌های کم‌برخورد: در ابتدا، با ورزش‌های کم‌برخورد مانند پیاده‌روی، شنا یا حرکات کششی شروع کنید. به تدریج و با تقویت عضلات و بهبود دامنه حرکتی مفصل، می‌توانید سراغ ورزش‌های سنگین‌تر بروید.
• اجتناب از ورزش‌های پربرخورد: ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال، اسکی و پرش از ارتفاع، می‌توانند فشار زیادی به مفصل جدید وارد کنند. بهتر است از انجام این گونه ورزش‌ها بعد از تعویض مفصل لگن خودداری کنید.
• گرم کردن و سرد کردن بدن: قبل از شروع هر گونه فعالیت ورزشی، حتما بدن خود را با حرکات کششی گرم کنید و بعد از اتمام ورزش نیز، برای سرد کردن بدن، حرکات کششی انجام دهید.
• گوش دادن به بدن: در حین ورزش، به بدن خود توجه کنید. در صورت احساس درد شدید، حتما فعالیت را متوقف کرده و با پزشک خود مشورت نمایید.

---

منابع و تحقیقات جهانی درباره مراقبتهای بعد از عمل تعویض مفصل لگن

۱. مراقبت از زخم و پیشگیری از عفونت 🩺

• نگه داشتن پانسمان تمیز و خشک؛ دوش گرفتن معمولاً ۳–۴ روز پس از جراحی یا طبق دستور پزشک انجام شود، اما حمام یا استخر تا زمان بهبودی کامل توصیه نمی‌شود Wikipedia+14Mount Sinai Health System+14wtbjc.com+14.
• نشانه‌های هشداردهنده شامل قرمزی، تورم شدید، درد مداوم یا خروج ترشحات بدبو هستند و در صورت مشاهده باید فوراً پزشک را مطلع کرد Mount Sinai Health SystemUniversity of Utah Healthcare.
• مصرف آنتی‌بیوتیک قبل از کارهای دندانپزشکی فقط برای بیماران پرخطر توصیه می‌شود، نه به‌صورت عمومی Mount Sinai Health SystemUniversity of Utah Healthcare.

۲. کنترل درد و تورم

• یخ‌درمانی، بالا نگه‌داشتن اندام و استفاده از داروهای ضد التهابی پس از مشورت با پزشک، بسیار مؤثرند Johns Hopkins MedicineAllina Health.
• ارتز و جوراب‌های فشرده‌ساز و داروهای ضد انعقاد خون به منظور پیشگیری از لخته (DVT) به مدت ۲ تا ۴ هفته پس از جراحی توصیه می‌شوند Mount Sinai Health SystemUniversity of Utah HealthcareWikipedia.

۳. فعالیت بدنی و توانبخشی

• راه رفتن با واکر یا عصا باید در همان روزهای نخست شروع شود، سپس به تدریج وسایل کمک را کنار گذاشته و تا چندین هفته ادامه یابد؛ پیاده‌روی کوتاه روزانه (مثلاً ۵–۱۰ دقیقه ۳–۴ بار در روز) و افزایش تدریجی آن ضروری است Mount Sinai Health SystemOrthoInfoUniversity of Utah Healthcare.
• برنامه تمرینات فیزیوتراپی، مانند پمپاژ مچ پا، کشش عضله چهارسر، انقباض عضله گلوتئال و تمرینات جانبی ران، حداقل روزی ۲۰–۳۰ دقیقه و چند بار در روز باید انجام شود OrthoInfoedwinsu.com.
• تا ۶–۸ هفته پس از عمل از خم کردن لگن بیش از ۹۰ درجه، چرخش داخلی/خارجی زیاد و جمع کردن پاها پرهیز شود – این موارد برای پیشگیری از دررفتن مفصل جدید بسیار مهم‌اند hrs.osu.edu+9OrthoInfo+9edwinsu.com+9.

۴. بازگشت به فعالیت‌های روزمره

• رانندگی: وقتی دیگر داروهای مخدر مصرف نمی‌کنید و حرکت‌پذیری کافی دارید، معمولاً بعد از ۲–۳ هفته برای رانندگی ایمن هستید University of Utah HealthcareJohns Hopkins MedicineSpire HealthcareHospital for Special Surgery.
• کار: با توجه به سختی شغل، معمولاً بین ۴ تا ۱۲ هفته می‌توان به کار بازگشت Allina HealthOrthoInfoSpire Healthcare.
• ورزش: فعالیت‌های کم‌فشار مانند پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری سبک و گلف قابل انجام هستند؛ ولی ورزش با پستی و بلندی زیاد یا پریدن باید پرهیز شود، و دویدن معمولاً توصیه نمی‌شود OrthoInfoUniversity of Utah HealthcareSpire Healthcare.
• رابطه جنسی: اغلب چند هفته پس از عمل، در صورت بهبودی، می‌توان از سر گرفت؛ پزشک نکات ایمنی متناسب با نوع عمل را فراهم می‌کند OrthoInfoAllina HealthJohns Hopkins Medicine.

۵. زمان‌بندی مراجعات پزشکی

• معمولاً ویزیت‌های پس از عمل بین ۱۰–۱۴ روز برای تعویض پانسمان، سپس ۶–۸ هفته برای عکس‌برداری و کنترل روند بهبودی، و مراجعات بعدی در ۳ ماه، ۶ ماه و یک سال صورت می‌گیرند. بازدیدهای سالیانه یا دو ساله نیز برای بررسی وضعیت ایمپلنت توصیه می‌شود Verywell HealthAllina HealthSpire HealthcareWikipedia.

  ---

سوالات متداول در خصوص مراقبتهای بعد از عمل تعویض مفصل لگن

در این بخش، به برخی از سوالات متداول بیماران در خصوص مراقبت‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن پاسخ می‌دهیم:

• تا چه مدت بعد از جراحی باید از عصا یا واکر استفاده کنم؟

مدت زمان استفاده از وسایل کمکی راه رفتن مانند عصا یا واکر، به شرایط هر بیمار بستگی دارد. پزشک با توجه به قدرت و تعادل شما، زمان مناسب برای کنار گذاشتن وسایل کمکی را تعیین خواهد کرد.

• آیا می‌توانم بعد از عمل تعویض مفصل لگن، از پله بالا و پایین بروم؟

بالا و پایین رفتن از پله می‌تواند فشار زیادی به مفصل جدید وارد کند. تا مدتی که پزشک اجازه نداده است، از بالا و پایین رفتن از پله خودداری کنید. در صورت ضرورت، حتما از کسی برای کمک استفاده کنید.

• چه مدت طول می‌کشد تا بتوانم به فعالیت‌های روزانه خود بازگردم؟

مدت زمان بازگشت به فعالیت‌های روزانه بعد از عمل تعویض مفصل لگن، بسته به شرایط هر بیمار متفاوت است. اما به طور کلی، بسیاری از بیماران می‌توانند ظرف مدت 6 الی 8 هفته، به اکثر فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.

اهمیت خواب کافی بعد از عمل تعویض مفصل لگن

خواب کافی بعد از هر جراحی، از جمله تعویض مفصل لگن، برای بهبودی بدن ضروری است. خواب کافی به ترمیم بافت‌ها، تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش استرس کمک می‌کند.

نکات مهم برای داشتن خواب راحت بعد از عمل تعویض مفصل لگن:

• ایجاد یک برنامه خواب منظم: سعی کنید هر شب راس ساعت مشخصی بخوابید و بیدار شوید.
• فراهم آوردن محیط مناسب برای خواب: اتاق خواب باید تاریک، ساکت و خنک باشد.
• استفاده از بالش و تشک طبی: استفاده از بالش و تشک طبی به حفظ وضعیت صحیح بدن هنگام خواب کمک می‌کند.
• اجتناب از مصرف کافئین و الکل قبل از خواب: مصرف کافئین و الکل می‌تواند خواب را مختل کند.
• چرت زدن کوتاه در طول روز: در صورت نیاز، در طول روز چرت‌های کوتاه (حداکثر 30 دقیقه) داشته باشید. اما توجه داشته باشید که چرت زدن طولانی در طول روز می‌تواند خواب شب را مختل کند.

نتیجه گیری نهایی

تعویض مفصل لگن، علی‌رغم اینکه یک جراحی موفقیت‌آمیز به شمار می‌رود، اما مستلزم رعایت دقیق مراقبت‌های بعد از عمل برای دستیابی به نتایج مطلوب است. در این مقاله، گروه ارتوپدی سامان به عنوان مرجعی جامع در زمینه ارتوپدی، به تمامی نکات مهم در خصوص مراقبت‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن اشاره کردیم. با رعایت این نکات و همکاری با تیم پزشکی خود، می‌توانید به نحو احسن از مفصل جدیدتان مراقبت کرده و از یک زندگی باکیفیت و بدون درد لذت ببرید.

گروه ارتوپدی سامان

گروه ارتوپدی سامان امیدوار است که این مقاله جامع در خصوص مراقبت‌های بعد از عمل تعویض مفصل لگن برای شما مفید بوده باشد. همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، گروه ارتوپدی سامان به عنوان بزرگترین مرجع آنلاین ارتوپدی در ایران، همواره در تلاش است تا با ارایه محتوای علمی و به روز، به ارتقاء سطح دانش و آگاهی جامعه در زمینه بیماری‌های ارتوپدی و روش‌های درمان آن‌ها کمک نماید.

در صورتی که هر گونه سوال یا ابهام در خصوص تعویض مفصل لگن و مراقبت‌های بعد از آن دارید، می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در وبسایت گروه ارتوپدی سامان با متخصصین ارتوپدی مجرب ما ارتباط برقرار کرده و مشاوره دریافت نمایید. تیم پزشکی گروه ارتوپدی سامان مفتخر است تا در تمامی مراحل درمان، کنار شما باشد.

گروه ارتوپدی سامان صمیمانه از شما بابت همراهی تان تا انتهای این مقاله سپاسگزاری می نماید.

برای دسترسی به مقالات بیشتر در زمینه ارتوپدی و مشاهده‌ی تیم پزشکان متخصص گروه ارتوپدی سامان، می‌توانید به وبسایت رسمی گروه ارتوپدی سامان مراجعه نمایید.