اگر دردی مبهم و مزمن در مفاصل خود حس می‌کنید، ممکن است دچار یکی از اختلالات استخوان و غضروف شده باشید. استئوکندریت یکی از مهم‌ترین آن‌هاست.جهت کسب مشاوره رایگان با شماره 09106063586 تماس حاصل فرمایید.
استئوکندریت چیست؟ انواع، علائم و درمان این بیماری غضروفی ✔
انواع استئوکندریت
استئوکندریت می تواند در مفاصل مختلف بدن رخ دهد. با این حال، نواحی شایع تر عبارتند از:
- استئوکندریت دیسکان زانو (OCD زانو): این نوع، شایع ترین فرم استئوکندریت بوده و در مفصل زانو ایجاد می شود.
- استئوکندریت دیسکان آرنج (OCD آرنج): استئوکندریت آرنج اغلب در ناحیه آرنج پرتاب کننده (thrower’s elbow) دیده می شود.
- استئوکندریت دیسکان مچ پا (OCD مچ پا): این نوع استئوکندریت در ناحیه استخوان تالوس مچ پا رخ می دهد.
- استئوکندریت دیسکان شانه (OCD شانه): استئوکندریت شانه معمولا در نوجوانان ورزشکار دیده می شود.
در ضمن میتوانید بر روی عمل مفصل شانه کلیک کرده و اطلاعات در خور بدست بیاورید
علائم استئوکندریت
علائم استئوکندریت بسته به محل ایجاد آن می تواند متفاوت باشد. اما برخی از علائم شایع عبارتند از:
- درد: درد در ناحیه مفصل درگیر، به خصوص در زمان فعالیت و تحمل وزن
- تورم: تورم خفیف تا متوسط در اطراف مفصل
- سفتی: احساس سفتی و خشکی مفصل، به خصوص در ابتدای حرکت
- محدودیت حرکتی: کاهش دامنه حرکتی مفصل درگیر
- قفل شدن مفصل: در موارد پیشرفته، ممکن است فرد دچار قفل شدن ناگهانی مفصل شود.
- ایجاد صدا: گاهی اوقات در زمان حرکت مفصل، صداهای تق‌تق یا ساییدگی به گوش می رسد.
- ضعف عضلانی: ممکن است فرد دچار ضعف تدریجی عضلات اطراف مفصل درگیر شود.
روش‌های درمان استئوکندریت
| روش درمانی | توضیح مختصر | مناسب برای چه بیمارانی؟ |
| استراحت و محدود کردن فعالیت | کاهش فشار روی مفصل برای جلوگیری از پیشرفت ضایعه | موارد خفیف یا ابتدایی |
| فیزیوتراپی | تمرینات کششی و تقویتی برای حفظ دامنه حرکت مفصل | بیماران با خشکی یا ضعف عضلانی اطراف مفصل |
| داروهای ضد التهاب (NSAIDs) | کاهش درد و التهاب مفصل آسیب‌دیده | در زمان درد یا التهاب متوسط |
| بی‌حرکت‌سازی با بریس یا گچ | محدود کردن حرکت مفصل برای ترمیم طبیعی ناحیه آسیب‌دیده | نوجوانان در مراحل اولیه بیماری |
| جراحی (آرتروسکوپی یا برداشت ضایعه) | در موارد پیشرفته برای برداشتن یا تثبیت قطعات جداشده | زمانی که درمان غیرجراحی مؤثر نباشد یا ضایعه شدید باشد |
تشخیص استئوکندریت
تشخیص دقیق استئوکندریت نیازمند بررسی های مختلف توسط پزشک متخصص ارتوپدی است. مراحل تشخیصی به شرح زیر است:
- معاینه فیزیکی: پزشک با معاینه فیزیکی مفصل درگیر، به دنبال علائم درد، تورم، سفتی و محدودیت حرکتی می گردد.
- رادیوگرافی (X-Ray): تصاویر رادیوگرافی ساده می توانند به بررسی اولیه مفصل و رد سایر مشکلات احتمالی مانند شکستگی استخوان کمک کنند.
- MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی): ام آر آی با ایجاد تصویری دقیق از مفصل، می تواند به تشخیص قطعی استئوکندریت و مشخص کردن اندازه، محل و وضعیت قطعه جدا شده استخوان و غضروف کمک کند.
- آرتروسکوپی: در موارد خاص، پزشک ممکن است برای بررسی مستقیم داخل مفصل و برداشتن قطعه جدا شده، از روش آرتروسکوپی استفاده نماید.
تشخیص افتراقی استئوکندریت
برخی از شرایط دیگر نیز می توانند علائمی شبیه به استئوکندریت ایجاد کنند. بنابراین تشخیص افتراقی دقیق توسط پزشک متخصص اهمیت دارد. این شرایط عبارتند از:
- بورسیت: التهاب کیسه های پر از مایع اطراف مفصل
- آرتروز مفصل: ساییدگی و تخریب مفصل
- رگ به رگ شدن لیگامنت ها: کشیدگی یا پارگی رباط های اطراف مفصل
- منیسک پاره: پارگی غضروف داخلی مفصل زانو
- عفونت مفصل
درمان استئوکندریت
روش درمانی استئوکندریت بسته به شدت علائم، اندازه و محل قطعه جدا شده و سن بیمار، متفاوت خواهد بود.
درمان غیر جراحی: در موارد خفیف استئوکندریت، معمولا درمان های غیر جراحی برای کاهش درد، التهاب و بهبود عملکرد مفصل در نظر گرفته می شود. این درمان ها عبارتند از:
- استراحت نسبی: اجتناب از فعالیت هایی که باعث تشدید درد می شوند.
- استفاده از یخ: کمپرس یخ بر روی مفصل درگیر برای کاهش التهاب
- داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): برای تسکین درد و التهاب
- فیزیوتراپی: انجام تمرینات اختصاصی برای تقویت عضلات اطراف مفصل، بهبود دامنه حرکتی و کمک به ترمیم بافت آسیب دیده.
درمان جراحی: در موارد پیشرفته استئوکندریت و زمانی که درمان های غیر جراحی موثر واقع نشوند، ممکن است نیاز به جراحی باشد. روش های جراحی مختلفی بسته به شرایط بیمار وجود دارد، از جمله:
- آرتروسکوپی: در این روش با حداقل برش، جراح اقدام به برداشتن قطعه جدا شده استخوان و غضروف و صاف کردن سطح مفصل می نماید.
- ترمیم استخوانی: در برخی موارد، جراح می تواند با استفاده از تکنیک های خاص، قطعه جدا شده را در جای خود تثبیت نماید.
- پیوند استخوان و غضروف: در موارد پیشرفته آسیب و از بین رفتن قابل توجه غضروف، ممکن است نیاز به پیوند استخوان و غضروف از نقاط دیگر بدن باشد.
عوارض عدم درمان استئوکندریت
درمان به موقع استئوکندریت اهمیت زیادی دارد. چرا که عدم درمان می تواند منجر به عوارض زیر شود:
- آرتروز زودرس مفصل: ساییدگی و تخریب زودرس مفصل درگیر به دلیل باقی ماندن قطعه جدا شده در مفصل و ایجاد اختلال در حرکت نرم مفصل
- نرمی مفصل (افیوژن مفصلی): در موارد نادر، ممکن است مفصل درگیر دچار خشکی و سفتی دائمی شود.
- درد مزمن: درد دائمی در مفصل درگیر، که می تواند فعالیت های روزانه فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
استئوکندریت چیست؟ علل، علائم و درمان بر اساس منابع معتبر جهانی
استئوکندریت (Osteochondritis) یک اختلال مفصلی است که معمولاً نوجوانان و جوانان فعال را درگیر می‌کند. شایع‌ترین نوع آن، استئوکندریت دیسکان (Osteochondritis Dissecans – OCD) نام دارد که در آن بخشی از استخوان زیر غضروف مفصل دچار آسیب شده و ممکن است تکه‌ای از غضروف و استخوان جدا شود. این حالت منجر به درد، التهاب، و محدودیت حرکت در مفصل می‌شود.
علت بروز استئوکندریت
بر اساس گزارش Cleveland Clinic، علت دقیق این بیماری مشخص نیست، اما عواملی چون آسیب‌های تکراری به مفصل، جریان خون ناکافی به استخوان زیر غضروف، یا عوامل ژنتیکی ممکن است نقش داشته باشند. این بیماری بیشتر در زانو، آرنج و قوزک پا دیده می‌شود.
منبع: Cleveland Clinic – Osteochondritis Dissecans
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15656-osteochondritis-dissecansعلائم شایع
به گفته Mayo Clinic، علائم استئوکندریت معمولاً به‌صورت تدریجی ظاهر می‌شود و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد مبهم یا شدید در مفصل (به‌ویژه پس از فعالیت)
- قفل شدن یا گرفتن مفصل
- احساس ناپایداری مفصل
- تورم خفیف
- کاهش دامنه حرکت
منبع: Mayo Clinic – Osteochondritis Dissecans
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteochondritis-dissecansدرمان
درمان بستگی به سن بیمار، شدت ضایعه، و میزان جدا شدن قطعه استخوانی دارد. در موارد خفیف، استراحت، محدود کردن فعالیت و فیزیوتراپی توصیه می‌شود. اگر قطعه استخوانی جدا شده باشد یا بهبود نیابد، مداخلات جراحی از جمله آرتروسکوپی برای تثبیت یا برداشت قطعه لازم است.
نتیجه‌گیری
استئوکندریت در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به آسیب دائمی مفصل شود. تشخیص زودهنگام و پیگیری مداوم تحت نظر متخصص ارتوپد نقش کلیدی در حفظ سلامت مفصل دارد.
سوالات متداول درباره استئوکندریت چیست
❓ استئوکندریت بیشتر در چه سنی دیده می‌شود؟
پاسخ: این بیماری معمولاً در کودکان، نوجوانان و جوانان فعال (بین ۱۰ تا ۲۰ سال) بروز می‌کند، به‌ویژه کسانی که ورزش‌های پرتحرک انجام می‌دهند.
❓ آیا استئوکندریت بدون جراحی درمان می‌شود؟
پاسخ: بله، در موارد خفیف یا مراحل اولیه بیماری، درمان غیرجراحی مانند استراحت، فیزیوتراپی و محدود کردن فعالیت می‌تواند مؤثر باشد.
❓ اگر استئوکندریت درمان نشود چه اتفاقی می‌افتد؟
پاسخ: در صورت عدم درمان، ممکن است قطعه‌ای از استخوان و غضروف جدا شود و به آسیب مزمن مفصل، آرتروز زودرس یا درد و ناپایداری دائمی منجر شود.
نتیجه گیری
استئوکندریت وضعیتی است که در آن بخشی از استخوان و غضروف مفصل جدا شده و منجر به درد، تورم و محدودیت حرکتی می شود. این عارضه بیشتر در افراد جوان و نوجوان دیده می شود و تشخیص و درمان به موقع آن اهمیت زیادی در جلوگیری از عوارض بعدی دارد.
با گروه ارتوپدی سامان همراه شوید.
