اگر از درد، خشکی یا التهاب مفاصل رنج میبرید، احتمال آرتروز یا روماتیسم مفصلی وجود دارد. برای شناخت تفاوتها و راهکارهای درمانی، این بخش را از دست ندهید.برای دریافت مشاوره رایگان میتوانید باشماره 09106063586 تماس حاصل فرمایید
تفاوت آرتروز و روماتیسم مفصلی؛ از علائم تا درمانهای مؤثر ✔
تفاوت بین آرتروز روماتیسم مفصلی چیست؟
آرتروز ناشی از ساییدگی غضروف مفاصل است و معمولاً در افراد مسنتر دیده میشود. درد آن معمولاً با حرکت بدتر میشود.
روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله میکند. میتواند در هر سنی رخ دهد و معمولاً باعث درد، تورم و سفتی در چندین مفصل به طور همزمان میشود، به خصوص در صبح. علائم عمومی مانند خستگی و تب نیز ممکن است وجود داشته باشد.
فرق آرتروز با روماتیسم مفصلی
| نوع | آرتروز | روماتیسم مفصلی |
|---|---|---|
| نوع بیماری | بیماری تخریبی مفاصل | بیماری التهابی خودایمنی |
| علت | ساییدگی و پارگی مفاصل در اثر افزایش سن، آسیب، یا اضافه وزن | حمله سیستم ایمنی به بافتهای مفاصل |
| مفاصل درگیر | معمولا مفاصل تحمل کننده وزن مانند زانو، لگن و ستون فقرات | معمولا مفاصل کوچک دستها، مچها، پاها و زانوها |
| علائم | درد، سفتی و محدودیت حرکتی در مفاصل درگیر | درد، سفتی، ورم، گرما و قرمزی در مفاصل درگیر، خستگی، کاهش اشتها و تب خفیف |
| درمان | داروهای ضد درد و ضد التهاب، فیزیوتراپی، کاهش وزن، و در موارد شدید جراحی | داروهای ضد روماتیسمی، داروهای بیولوژیک، فیزیوتراپی و کاردرمانی، و در موارد شدید جراحی |
روشهای پیشگیری از آرتروز و روماتیسم مفصلی
| روش پیشگیری | توضیحات | منبع |
| مدیریت وزن | حفظ وزن مناسب باعث کاهش فشار بر مفاصل و کاهش خطر ابتلا به آرتروز میشود. کاهش وزن میتواند علائم را بهبود بخشد و پیشرفت بیماری را کند نماید. | |
| ورزش منظم | تمرینات کمفشار مانند پیادهروی، دوچرخهسواری و شنا میتوانند به تقویت عضلات اطراف مفاصل و افزایش انعطافپذیری کمک کنند. | |
| ترک سیگار | سیگار کشیدن یکی از عوامل خطرزای شناختهشده برای روماتیسم مفصلی است. ترک سیگار میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد. | |
| تغذیه سالم | رژیم غذایی غنی از میوهها، سبزیجات، غلات کامل و اسیدهای چرب امگا-3 میتواند به کاهش التهاب و تقویت سلامت مفاصل کمک کند. | |
| کنترل قند خون | دیابت ممکن است خطر ابتلا به آرتروز را افزایش دهد. کنترل سطح قند خون میتواند به پیشگیری از آرتروز کمک کند. |
روشهای درمان آرتروز
| روش درمان | توضیحات | منبع |
| داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) | این داروها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. | |
| استامینوفن | برای دردهای خفیف تا متوسط مفید است، اما باید با دوز مناسب مصرف شود تا از آسیب به کبد جلوگیری شود. | |
| فیزیوتراپی | تمرینات تقویتی و کششی تحت نظر فیزیوتراپیست میتواند به بهبود حرکت و کاهش درد کمک کند. | |
| تزریق کورتیکواستروئیدها | تزریق مستقیم این داروها به مفصل ممکن است درد را بهطور موقت کاهش دهد. | |
| جراحی | در موارد شدید، تعویض مفصل یا سایر روشهای جراحی ممکن است مورد نیاز باشد. |
روشهای درمان روماتیسم مفصلی
| روش درمان | توضیحات | منبع |
| داروهای ضدروماتیسمی اصلاحکننده بیماری (DMARDs) | این داروها مانند متوترکسات میتوانند پیشرفت بیماری را کند کرده و از آسیب مفصلی جلوگیری کنند. | |
| درمانهای بیولوژیک | داروهایی مانند آدالیمومب و اتانرسپت که سیستم ایمنی را هدف قرار میدهند و معمولاً با DMARDs ترکیب میشوند. | |
| مهارکنندههای JAK | داروهای جدیدی که برای بزرگسالان با روماتیسم مفصلی متوسط تا شدید استفاده میشوند و معمولاً با متوترکسات ترکیب میشوند. | |
| فیزیوتراپی و کاردرمانی | بهبود حرکت، تقویت عضلات و یادگیری روشهای جدید برای انجام فعالیتهای روزمره. | |
| جراحی | در موارد شدید، جراحی میتواند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل کمک کند. |
علت بروز آرتروز روماتیسم مفصلی چیست؟
علت دقیق آرتروز روماتیسم مفصلی هنوز ناشناخته است، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند. به عبارت دیگر، اگر سابقه خانوادگی این بیماری را دارید یا در معرض عوامل خطر خاصی مانند سیگار کشیدن، عفونتها، یا استرس هستید، احتمال ابتلا به آن بیشتر میشود.
آیا آرتروز روماتیسم مفصلی درمان قطعی دارد؟
پاسخ خیر.
متاسفانه در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای آرتروز روماتیسم مفصلی وجود ندارد. اما خبر خوب این است که با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتوان علائم بیماری را کنترل کرد، پیشرفت آن را کند کرد، و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. درمانهای موجود شامل داروهای ضد التهابی، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، فیزیوتراپی و کاردرمانی، و در موارد شدید جراحی است.

تفاوت آرتروز روماتیسم مفصلی
آرتروز روماتیسم مفصلی با آرتروز معمولی تفاوتهای قابل توجهی دارد. آرتروز روماتیسم مفصلی یک بیماری سیستمیک است که میتواند علاوه بر مفاصل، سایر اندامها مانند چشم، پوست، قلب و ریه را نیز تحت تاثیر قرار دهد. همچنین، در آرتروز روماتیسم مفصلی، التهاب و درد معمولا در هر دو طرف بدن به صورت قرینه رخ میدهد، در حالی که در آرتروز معمولی، بیشتر یک طرف بدن یا یک مفصل خاص درگیر میشود.
تشخیص روماتیسم مفصل
تشخیص آرتروز روماتیسم مفصلی ممکن است چالش برانگیز باشد، زیرا علائم اولیه آن میتواند با سایر بیماریهای روماتیسمی یا التهابی مشابه باشد. اما با مراجعه زودهنگام به پزشک و انجام آزمایشات لازم میتوان تشخیص قطعی را داد.
روش تشخیص روماتیسم مفصلی
- معاینه فیزیکی: پزشک مفاصل شما را بررسی میکند و به دنبال علائم التهاب، ورم، حساسیت و محدودیت حرکتی میگردد.
- آزمایش خون: آزمایش خون برای تشخیص آرتروز روماتیسم مفصلی شامل موارد زیر است:
- فاکتور روماتوئید (RF): آنتی بادی است که در خون بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز روماتیسم مفصلی یافت میشود، اما در همه موارد مثبت نیست.
- آنتی بادی ضد پپتید سیترولینه (Anti-CCP): آنتی بادی دیگری است که اختصاصیتر از RF برای آرتروز روماتیسم مفصلی است.
- سرعت رسوب گلبول قرمز (ESR) و پروتئین واکنشی C (CRP): نشانگرهای التهاب عمومی در بدن هستند.
- تصویربرداری: عکس رادیولوژی، سونوگرافی یا MRI میتواند به پزشک کمک کند تا میزان آسیب مفاصل را ارزیابی کند و سایر علل درد مفاصل را رد کند.

علائم روماتیسم مفصلی
علائم آرتروز روماتیسم مفصلی میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و در طول زمان تغییر کند. برخی از شایعترین علائم عبارتند از:
- درد، سفتی، ورم، گرما و قرمزی در مفاصل درگیر: این علائم معمولا صبحها یا پس از استراحت بدتر میشوند و با حرکت بهبود مییابند.
- خستگی، کاهش اشتها و تب خفیف: این علائم نشان دهنده التهاب سیستمیک در بدن هستند.
- ندولهای روماتوئیدی: برجستگیهای سفت زیر پوست هستند که معمولا در نزدیکی مفاصل آسیب دیده تشکیل میشوند.
- خشکی چشم و دهان: این عارضه به سندرم شوگرن معروف است و در برخی از افراد مبتلا به آرتروز روماتیسم مفصلی رخ میدهد.
عوارض آرتروز روماتیسم مفصلی
اگر آرتروز روماتیسم مفصلی درمان نشود یا به درمان پاسخ ندهد، میتواند عوارض جدی برای سلامتی ایجاد کند، از جمله:
- تخریب مفاصل و تغییر شکل آنها: این عوارض میتواند منجر به ناتوانی و کاهش کیفیت زندگی شود.
- بیماریهای قلبی عروقی: آرتروز روماتیسم مفصلی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی مانند سکته قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهد.
- بیماریهای ریوی: آرتروز روماتیسم مفصلی میتواند باعث التهاب و زخم شدن ریهها شود.
- پوکی استخوان: آرتروز روماتیسم مفصلی و برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان آن میتواند خطر پوکی استخوان را افزایش دهد.
- لنفوم: آرتروز روماتیسم مفصلی با افزایش خطر ابتلا به نوعی سرطان خون به نام لنفوم همراه است.
درمان روماتیسم مفصلی
هدف از درمان آرتروز روماتیسم مفصلی، کنترل التهاب، تسکین درد، حفظ عملکرد مفاصل و جلوگیری از آسیب بیشتر است. هیچ درمان واحدی برای همه افراد مبتلا به آرتروز روماتیسم مفصلی وجود ندارد و پزشک شما بهترین گزینه را بر اساس شدت بیماری، سن، سلامت عمومی و سایر عوامل فردی شما انتخاب خواهد کرد.
داروهای درمان آرتروز روماتیسم مفصلی
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب استفاده میشوند.
- کورتیکواستروئیدها: مانند پردنیزون برای سرکوب سریع التهاب تجویز میشوند، اما به دلیل عوارض جانبی، نباید طولانی مدت مصرف شوند.
داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs): مانند متوترکسات، هیدروکسی کل
کلروکین و سولفاسالازین برای کاهش التهاب و کند کردن پیشرفت بیماری استفاده میشوند.
توجه داشته باشید که مصرف داروها باید زیر نظر پزشک انجام شود.
- داروهای بیولوژیک: مانند اتانرسپت، اینفلیکسیماب و آدالیموماب برای هدف قرار دادن پروتئینهای خاصی که در التهاب نقش دارند، استفاده میشوند.
- مهارکنندههای JAK: مانند توفاسیتینیب و بارسیتینیب برای مسدود کردن آنزیمهایی که در التهاب نقش دارند، استفاده میشوند.
سایر روشهای درمان آرتروز روماتیسم مفصلی
- فیزیوتراپی و کاردرمانی: برای حفظ قدرت، انعطاف پذیری و دامنه حرکتی مفاصل، آموزش تکنیکهای صحیح حرکتی و استفاده از وسایل کمکی انجام میشود.
- ورزش: ورزش منظم و ملایم میتواند به کاهش درد، سفتی و خستگی کمک کند و عملکرد مفاصل را بهبود بخشد.
- تغذیه سالم: یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئینهای کم چرب میتواند به کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
- کاهش استرس: استرس میتواند علائم آرتروز روماتیسم مفصلی را تشدید کند، بنابراین یادگیری تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا یا تنفس عمیق میتواند مفید باشد.
- جراحی: در موارد شدید آرتروز روماتیسم مفصلی که به درمانهای دارویی پاسخ نمیدهد یا باعث آسیب شدید مفاصل شده است، جراحی ممکن است برای ترمیم یا تعویض مفاصل آسیب دیده انجام شود.

روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی مزمن است که سیستم ایمنی بدن را به اشتباه میاندازد تا به بافتهای خودی، به ویژه مفاصل حمله کند. این حملات باعث التهاب، درد، ورم، سفتی و در نهایت تخریب مفاصل میشود. این بیماری میتواند هر مفصلی را درگیر کند، اما بیشتر در مفاصل کوچک دستها، مچها، پاها و زانوها دیده میشود.
آیا روماتیسم مفصلی خطرناک است؟
روماتیسم مفصلی یک بیماری جدی است که اگر درمان نشود یا به درمان پاسخ ندهد، میتواند عوارض جدی برای سلامتی ایجاد کند. این عوارض شامل تخریب مفاصل، بیماریهای قلبی عروقی، بیماریهای ریوی، پوکی استخوان و لنفوم است. اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتوان علائم بیماری را کنترل کرد، پیشرفت آن را کند کرد، و خطر عوارض را کاهش داد.
بررسی منابع و مقالات جهانی درباره آرتروز و روماتیسم مفصلی
آرتروز (Osteoarthritis) و روماتیسم مفصلی (Rheumatoid Arthritis) هر دو از بیماریهای شایع مفصلی هستند، اما از نظر علت، سیر بیماری و درمان با یکدیگر تفاوتهای قابل توجهی دارند.
آرتروز چیست؟
آرتروز نوعی بیماری فرسایشی مفاصل است که با ساییدگی و نازک شدن غضروفها در اثر افزایش سن یا فشار مکانیکی بیش از حد ایجاد میشود. این بیماری بیشتر در زانو، لگن و ستون فقرات دیده میشود و معمولاً با افزایش سن شایعتر میشود.
علائم رایج آرتروز عبارتند از:
- درد در مفصل هنگام حرکت
- سفتی مفصل، بهویژه پس از بیدار شدن
- کاهش دامنه حرکتی
- صدا دادن مفصل (کریپتوس)
منبع: Mayo Clinic – Osteoarthritis Overview
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteoarthritisروماتیسم مفصلی چیست؟
برخلاف آرتروز، روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن بهاشتباه به بافت مفاصل حمله میکند. این بیماری اغلب مفاصل کوچک مانند انگشتان، مچ دست و پا را درگیر میکند و میتواند باعث التهاب شدید و آسیب دائمی شود.
علائم معمول روماتیسم مفصلی شامل:
- درد، تورم و گرمی در مفاصل
- خستگی مزمن
- تب خفیف
- التهاب متقارن (مثلاً هر دو دست)
منبع: Arthritis Foundation – Rheumatoid Arthritis
https://www.arthritis.org/diseases/rheumatoid-arthritis
سوالات متداول در مورد آرتروز روماتیسم مفصلی
آیا آرتروز روماتیسم مفصلی ارثی است؟
اگرچه ژنتیک در ابتلا به آرتروز روماتیسم مفصلی نقش دارد، اما به تنهایی کافی نیست. عوامل محیطی نیز در بروز این بیماری موثر هستند.
آیا استرس باعث آرتروز روماتیسم مفصلی میشود؟
استرس به تنهایی باعث آرتروز روماتیسم مفصلی نمیشود، اما میتواند علائم آن را تشدید کند و باعث شعلهور شدن بیماری شود.
آیا آرتروز روماتیسم مفصلی در کودکان هم دیده میشود؟
بله، آرتروز روماتیسم مفصلی میتواند در کودکان نیز رخ دهد، اما شیوع آن کمتر از بزرگسالان است.

نتیجه گیری
آرتروز روماتیسم مفصلی یک بیماری التهابی مزمن است که میتواند مفاصل و سایر اندامها را تحت تاثیر قرار دهد. اگرچه این بیماری درمان قطعی ندارد، اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتوان علائم آن را کنترل کرد، پیشرفت آن را کند کرد، و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان با علائم آرتروز روماتیسم مفصلی مواجه هستید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
گروه ارتوپدی سامان به عنوان بزرگترین وبسایت در حوزه ارتوپدی، همواره در تلاش است تا با ارائه اطلاعات جامع و دقیق در مورد بیماریهای ارتوپدی، به شما در مسیر سلامتی یاری رساند.
گروه ارتوپدی سامان صمیمانه از همراهی شما تا پایان این مقاله تشکر میکند.



