ساییدگی مفصل شانه: که از آن با عنوان آرتروز شانه نیز یاد می شود، وضعیتی است که در آن، غضروف پوشاننده مفصل شانه دچار ساییدگی و تخریب می شود. مفصل شانه، مفصلی توپی-حجمی است که دامنه حرکتی وسیعی را برای بازو فراهم می کند. غضروف، بافتی نرم و لغزنده است که از استخوان ها در برابر ساییدگی محافظت می کند. اما با گذشت زمان و به دلایل مختلف، غضروف مفصل شانه دچار ساییدگی شده و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد. این امر سبب ایجاد درد، التهاب و خشکی مفصل می شود.
علائم ساییدگی مفصل شانه
درد در قسمت بالایی بازو، شانه و یا بالای تیغه شانه
خشکی و سفتی مفصل شانه، به خصوص صبح ها
کاهش دامنه حرکتی مفصل شانه
درد هنگام انجام فعالیت هایی که نیازمند بالا بردن دست ها هستند، مانند شانه کردن مو یا برداشتن اجسام از قفسه
ضعف عضلات اطراف شانه
ایجاد صدا هنگام حرکت دادن مفصل شانه (خش خش کردن)
اختلال در خواب به دلیل درد شانه
علل ساییدگی مفصل شانه
استئوآرتروز : شایع ترین علت ساییدگی مفصل شانه، استئوآرتروز یا همان ساییدگی و پارگی طبیعی غضروف ناشی از افزایش سن است.
آرتریت روماتوئید: یک بیماری التهابی مزمن است که می تواند مفاصل مختلف بدن، از جمله مفصل شانه را درگیر کند.
آسیب های شانه: دررفتگی یا شکستگی شانه می تواند زمینه ساز ساییدگی مفصل در آینده شود.
پارگی روتاتور کاف: پارگی تاندون های چرخاننده شانه (روتاتور کاف) می تواند منجر به ساییدگی مفصل شانه شود.
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض حرکات تکراری شانه: افرادی که به طور مداوم حرکات تکراری با شانه انجام می دهند، مانند ورزشکاران رشته های پرتابی یا نقاشان، بیشتر در معرض ساییدگی مفصل شانه قرار دارند.
تشخیص ساییدگی مفصل شانه
پزشک متخصص ارتوپدی برای تشخیص درمان ساییدگی مفصل شانه معمولا با معاینه فیزیکی شانه و بررسی علائم بیمار شروع می کند. همچنین ممکن است برای بررسی دقیق تر وضعیت مفصل، از روش های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا MRI استفاده شود.
درمان ساییدگی مفصل شانه
درمان های غیر جراحی
اکثر موارد ساییدگی مفصل شانه را می توان با روش های غیر جراحی درمان کرد. این روش ها به کنترل درد، کاهش التهاب و بهبود عملکرد مفصل کمک می کنند.
- استراحت: استراحت دادن به مفصل و اجتناب از انجام فعالیت هایی که باعث تشدید درد می شوند، در مراحل اولیه درمان بسیار مهم است.
- دارو درمانی: مصرف داروهای مسکن و ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) می تواند به کاهش درد و التهاب مفصل کمک کند.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی با تقویت عضلات اطراف شانه و بهبود انعطاف پذیری مفصل، به کاهش درد و بهبود عملکرد شانه کمک می کند.
- تزریق: در برخی موارد، پزشک ممکن است برای کاهش التهاب مفصل، اقدام به تزریق کورتیزون یا هیالورونیک اسید به مفصل شانه کند.
درمان های جراحی
در صورتی که روش های غیر جراحی در کنترل علائم ساییدگی مفصل شانه موثر نباشند، پزشک ممکن است جراحی را برای درمان ساییدگی مفصل شانه توصیه کند. انواع مختلفی از جراحی برای درمان ساییدگی مفصل شانه وجود دارد که انتخاب نوع جراحی بستگی به شدت ساییدگی و محل آسیب دیده در مفصل دارد.
- آرتروسکوپی شانه: در این روش، جراح از طریق یک برش کوچک، وارد مفصل شانه شده و با ابزارهای مخصوص، اقدام به ترمیم پارگی های جزئی، خارج کردن خارهای استخوانی و اصلاح سایر مشکلات مفصل می کند.
- تعویض مفصل شانه: در موارد پیشرفته ساییدگی مفصل شانه که دیگر روش های درمانی موثر نیستند، جراح ممکن است اقدام به تعویض کامل مفصل شانه با پروتز مصنوعی کند.تقویت غضروف شانه
تحقیقات نشان داده اند که برخی از مواد مغذی و راهکارها می توانند به تقویت غضروف شانه و کند کردن روند تخریب آن کمک کنند:
- رژیم غذایی سرشار از گلوکزامین و کندرویتین: این مواد به طور طبیعی در غضروف وجود دارند و مصرف مکمل های حاوی گلوکزامین و کندرویتین می تواند به حفظ سلامت غضروف کمک کند.
- مصرف اسیدهای چرب امگا 3: اسیدهای چرب امگا 3 دارای خواص ضد التهابی هستند و می توانند به کاهش التهاب مفصل کمک کنند. ماهی های چرب، گردو و روغن بذر کتان منابع خوبی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند.
- حفظ وزن ایده آل: اضافه وزن فشار زیادی را روی مفاصل، از جمله مفصل شانه وارد می کند. بنابراین، حفظ وزن ایده آل می تواند به کاهش فشار روی مفصل و کند کردن روند ساییدگی غضروف کمک کند.
- تقویت عضلات اطراف شانه: همانطور که گفته شد، ضعف عضلات اطراف شانه می تواند زمینه ساز ساییدگی مفصل شود. انجام تمرینات ورزشی تقویتی برای عضلات اطراف شانه با راهنمایی فیزیوتراپ می تواند به تقویت مفصل و بهبود عملکرد آن کمک کند.
درمان خانگی ساییدگی مفصل شانه
در کنار روش های درمانی که توسط پزشک تجویز می شوند، برخی از راهکارهای خانگی ساده نیز می توانند به کاهش درد و التهاب ناشی از ساییدگی مفصل شانه کمک کنند:
- کمپرس یخ: قرار دادن کمپرس یخ روی مفصل شانه به مدت 15-20 دقیقه و چند بار در روز می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
- استفاده از گرما: استفاده از پدهای گرم کننده و یا حمام آب گرم می تواند به شل شدن عضلات و کاهش سفتی مفصل کمک کند.
- ماساژ: ماساژ ملایم عضلات اطراف شانه می تواند به بهبود جریان خون و کاهش درد کمک کند.
- استفاده از زردچوبه: زردچوبه دارای خواص ضد التهابی است و مصرف روزانه زردچوبه به صورت ادویه و یا مکمل می تواند به کاهش التهاب مفصل کمک کند.
درمان ساییدگی مفصل شانه در طب سنتی
طب سنتی نیز روش هایی را برای درمان ساییدگی مفصل شانه پیشنهاد می کند. این روش ها در کنار درمان های اصلی که توسط پزشک تجویز می شوند، می توانند به عنوان درمان های مکمل مورد استفاده قرار گیرند. توجه داشته باشید که قبل از استفاده از هرگونه روش درمانی سنتی، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
- دقتوّل: استفاده از ضماد تهیه شده از دانه های پخته و له شده دقتوّل می تواند به کاهش درد و التهاب مفصل کمک کند.
- حجامت: برخی از افراد بر تاثیر حجامت در کاهش دردهای مفصلی از جمله درد شانه تاثیرگذار می دانند. با این حال، تحقیقات علمی کافی در مورد اثربخشی حجامت در درمان ساییدگی مفصل شانه وجود ندارد.
- روغن سیاه دانه: ماساژ مفصل شانه با روغن سیاه دانه به دلیل داشتن خاصیت ضد التهابی، می تواند به کاهش درد کمک کند.
آیا علائم ساییدگی مفصل شانه چپ با راست متفاوت است؟
خیر، علائم ساییدگی مفصل شانه معمولا در هر دو سمت راست و چپ مشابه است.
علائم ساییدگی مفصل شانه معمولا در هر دو سمت راست و چپ مشابه است. درد، خشکی، سفتی و کاهش دامنه حرکتی مفصل از جمله علائم شایع ساییدگی مفصل شانه هستند که می توانند در هر دو سمت راست و چپ دیده شوند.
با این حال، در برخی موارد ممکن است ساییدگی مفصل در یک سمت (راست یا چپ) شدیدتر از سمت دیگر باشد. این موضوع می تواند به دلایل مختلفی بستگی داشته باشد، از جمله:
- آسیب های قبلی: اگر فرد در گذشته دچار آسیب دیدگی شانه، مانند دررفتگی یا شکستگی شده باشد، احتمال ساییدگی مفصل در همان سمت بیشتر است.
- فعالیت های غالب: افرادی که برای انجام فعالیت های روزمره بیشتر از یک شانه استفاده می کنند (مثلا افراد راست دست که بیشتر از شانه راست خود استفاده می کنند)، احتمال ساییدگی مفصل در همان سمت در آنها بیشتر است.
- اختلالات مادرزادی: در موارد نادر، اختلالات مادرزادی مفصل شانه می تواند منجر به ساییدگی بیشتر مفصل در یک سمت شود.
علائم ساییدگی شانه و گردن
ارتباط بین ساییدگی مفصل شانه و گردن
مفصل شانه و گردن از نظر آناتومیکی به هم مرتبط هستند و مشکلات یکی از این مفاصل می تواند بر دیگری نیز تاثیر بگذارد. به عنوان مثال، درد ناشی از ساییدگی مفصل شانه می تواند به عضلات گردن نیز انتشار پیدا کند و باعث ایجاد درد و سفتی در ناحیه گردن شود.
همچنین، برخی از بیماری ها مانند آرتروز روماتوئید، می توانند همزمان مفصل شانه و گردن را درگیر کنند. در این موارد، فرد علاوه بر درد شانه، درد و خشکی در ناحیه گردن را نیز تجربه می کند.
سوالات متداول در مورد درمان ساییدگی مفصل شانه
1. آیا درمان قطعی برای ساییدگی مفصل شانه وجود دارد؟
متاسفانه، درمان قطعی برای ساییدگی مفصل شانه وجود ندارد. اما خوشبختانه، با استفاده از روش های درمانی مختلف، می توان درد و التهاب مفصل را کنترل کرد، دامنه حرکتی مفصل را بهبود بخشید و کیفیت زندگی فرد را بالا برد.
2. فیزیوتراپی برای ساییدگی مفصل شانه چقدر موثر است؟
فیزیوتراپی یکی از ارکان اصلی درمان ساییدگی مفصل شانه است. تمرینات فیزیوتراپی با تقویت عضلات اطراف شانه و بهبود انعطاف پذیری مفصل، به کاهش درد و بهبود عملکرد شانه کمک می کند. تحقیقات نشان داده اند که فیزیوتراپی می تواند به طور قابل توجهی علائم ساییدگی مفصل شانه را کاهش دهد.
3. چه مدت طول می کشد تا درد ساییدگی مفصل شانه برطرف شود؟
مدت زمان بهبودی در افراد مختلف متفاوت است و به شدت ساییدگی مفصل و روش های درمانی به کار رفته بستگی دارد. به طور کلی، با رعایت دستورات پزشک و انجام منظم تمرینات فیزیوتراپی، می توان انتظار داشت که درد و التهاب مفصل طی چند هفته تا چند ماه کاهش پیدا کند.
4. آیا با ورزش کردن، ساییدگی مفصل شانه تشدید می شود؟
خیر، برعکس، فعالیت بدنی منظم و تقویت عضلات اطراف شانه می تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل کمک کند. البته، باید توجه داشته باشید که انجام ورزش های سنگین و پر فشار می تواند باعث تشدید ساییدگی مفصل شود. بنابراین، انتخاب نوع ورزش و شدت آن باید حتما با مشورت پزشک یا فیزیوتراپ انجام شود.
5. آیا می توانم از کمپرس گرم و سرد به طور همزمان برای درمان ساییدگی مفصل شانه استفاده کنم؟
خیر، به طور کلی استفاده از کمپرس سرد در مراحل اولیه التهاب و استفاده از کمپرس گرم برای کاهش سفتی مفصل توصیه می شود. بنابراین، از کمپرس سرد و گرم نباید به طور همزمان استفاده کرد.
نتیجه گیری
درمان ساییدگی مفصل شانه با تشخیص زودهنگام و استفاده از روش های درمانی مناسب امکان پذیر است.
درمان ساییدگی مفصل شانه با تشخیص زودهنگام و استفاده از روش های درمانی مناسب امکان پذیر است. در اغلب موارد، ساییدگی مفصل شانه را می توان با روش های غیر جراحی مانند استراحت، دارو درمانی، فیزیوتراپی و تزریق مدیریت کرد. در موارد پیشرفته ساییدگی مفصل که دیگر روش های درمانی موثر نیستند، ممکن است جراحی برای بیمار در نظر گرفته شود.
پیشگیری از ساییدگی مفصل شانه
با رعایت نکات زیر می توانید خطر ابتلا به ساییدگی مفصل شانه را کاهش دهید:
- حفظ وزن ایده آل: همانطور که گفته شد، اضافه وزن فشار زیادی را روی مفاصل وارد می کند. بنابراین، حفظ وزن ایده آل با داشتن رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم می تواند به پیشگیری از ساییدگی مفصل شانه کمک کند.
- تقویت عضلات اطراف شانه: داشتن عضلات قوی اطراف شانه به ثبات مفصل کمک کرده و از ساییدگی آن جلوگیری می کند. انجام تمرینات ورزشی تقویتی برای عضلات اطراف شانه با راهنمایی مربی ورزشی یا فیزیوتراپ می تواند در این زمینه مفید باشد.
- گرم کردن قبل از فعالیت: قبل از شروع هرگونه فعالیت ورزشی یا انجام کارهایی که نیازمند حرکات سنگین با شانه هستند، حتما بدن خود را به خوبی گرم کنید. گرم کردن باعث افزایش جریان خون در عضلات و آماده سازی آنها برای فعالیت شده و خطر آسیب دیدگی مفصل را کاهش می دهد.
- رعایت پوزیشن صحیح بدن: حفظ پوزیشن صحیح بدن هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن اجسام سنگین از اهمیت زیادی برخوردار است. رعایت نکردن پوزیشن صحیح بدن می تواند فشار زیادی را روی مفاصل، از جمله مفصل شانه وارد کند و زمینه ساز ساییدگی مفصل شود.
- استراحت کافی: به بدن خود استراحت کافی بدهید. از انجام فعالیت های تکراری و طولانی مدت با شانه خودداری کنید. در صورتی که احساس درد در مفصل شانه دارید، به فعالیت خود استراحت دهید و برای دریافت درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.
نتیجه گیری نهایی
گروه ارتوپدی سامان با بهره مندی از متخصصین مجرب ارتوپدی و فیزیوتراپیست های باتجربه، آماده ارائه خدمات تشخیصی و درمانی تخصصی در زمینه درمان ساییدگی مفصل شانه به شما عزیزان می باشد. در صورت داشتن هرگونه سوال و یا نیاز به مشاوره با متخصصین ارتوپدی، می توانید با کلینیک ارتوپدی سامان تماس حاصل نمایید.
گروه ارتوپدی سامان، بزرگترین مرجع آنلاین در زمینهدرمان ساییدگی مفصل شانه از شما عزیزان تشکر می کند که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید.
گروه ارتوپدی سامان صمیمانه از پشتیبانی شما تا پایان این مقاله قدردانی می نماید.
