عمل انحراف ستون فقرات چیست و چه زمانی ضروری است؟
عمل انحراف ستون فقرات یا جراحی اسکولیوز، نوعی مداخله پزشکی برای اصلاح انحنای غیرطبیعی ستون فقرات است. اسکولیوز معمولاً به‌صورت خمیدگی به‌سمت چپ یا راست در ناحیه‌ی قفسه سینه یا پایین کمر ظاهر می‌شود. در اغلب موارد، انحراف خفیف ستون فقرات نیازی به جراحی ندارد و با روش‌هایی مثل فیزیوتراپی یا بریس (کمربند طبی) کنترل می‌شود.
اما زمانی که انحراف به بیش از ۴۰ یا ۵۰ درجه برسد، درد شدید ایجاد کند، بر عملکرد ریه‌ها یا قلب تأثیر بگذارد یا ظاهر بدن را به‌طور محسوس تحت تأثیر قرار دهد، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. هدف از این عمل، صاف‌کردن ستون فقرات تا حد ممکن و جلوگیری از پیشرفت بیشتر انحراف است.
جراحی معمولاً با استفاده از پیچ و میله‌های فلزی برای تثبیت مهره‌ها انجام می‌شود. این عمل به‌ویژه برای نوجوانانی که اسکولیوز پیشرونده دارند و بزرگسالانی که دچار درد مزمن یا ناهنجاری‌های شدید شده‌اند، اهمیت دارد. تشخیص دقیق و به‌موقع توسط متخصص ارتوپد نقش مهمی در تصمیم‌گیری برای انجام جراحی دارد.
برای رزو وقت با شماره 09365744090 تماس بگیرید.
علائم انحراف ستون فقرات
| نوع علامت | توضیح | شدت یا زمان بروز |
| ناهم‌ترازی بدن | شانه‌ها یا لگن در یک راستا نیستند، قوز پشت یا برجستگی دنده دیده می‌شود | معمولاً در مراحل ابتدایی قابل مشاهده است |
| درد کمر یا پشت | احساس درد مزمن در ناحیه کمر یا پشت، به‌ویژه پس از ایستادن یا نشستن طولانی | در مراحل پیشرفته یا در بزرگسالان بیشتر شایع است |
| کاهش انعطاف‌پذیری بدن | خم شدن یا چرخاندن بدن دشوار می‌شود | با پیشرفت انحراف و افزایش زاویه انحنا |
علل انحراف ستون فقرات
اسکولیوز ایدیوپاتیک: این شایع‌ترین نوع اسکولیوز است و علت آن ناشناخته است.
اسکولیوز مادرزادی: این نوع اسکولیوز در بدو تولد وجود دارد و به دلیل تشکیل غیرطبیعی استخوان‌های ستون فقرات در دوران جنینی ایجاد می‌شود.
اسکولیوز عصبی-عضلانی: این نوع اسکولیوز به دلیل مشکلات عصبی یا عضلانی مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی رخ می‌دهد.
اسکولیوز دژنراتیو: این نوع اسکولیوز در بزرگسالان رخ می‌دهد و به دلیل ساییدگی و پارگی ستون فقرات در طول زمان ایجاد می‌شود.
در ضمن میتوانید بر روی عمل جراحی ستون فقرات کلیک کرده و اطلاعات در خور بدست بیاورید و میتوانید در مورد پزشکان و عملی که نیاز دارید با ما در ارتباط باشید
فیزیوتراپی برای انحراف ستون فقرات
فیزیوتراپی یک روش درمانی غیرجراحی است که می‌تواند به بهبود انعطاف‌پذیری، قدرت و دامنه حرکتی ستون فقرات کمک کند. فیزیوتراپیست‌ها از تمرینات خاصی برای تقویت عضلات اطراف ستون فقرات، کشش عضلات سفت شده و بهبود وضعیت بدن استفاده می‌کنند.
فواید فیزیوتراپی برای انحراف ستون فقرات
کاهش درد: تمرینات فیزیوتراپی می‌توانند به کاهش درد و ناراحتی ناشی از اسکولیوز کمک کنند.
بهبود وضعیت بدن: فیزیوتراپی می‌تواند به شما کمک کند تا وضعیت بدن خود را بهبود بخشیده و از فشار بر روی ستون فقرات خود بکاهید.
تقویت عضلات: تمرینات تقویتی به عضلات اطراف ستون فقرات کمک می‌کنند تا از ستون فقرات شما حمایت کرده و از بدتر شدن انحراف جلوگیری کنند.
بهبود انعطاف‌پذیری: تمرینات کششی می‌توانند به بهبود انعطاف‌پذیری ستون فقرات شما کمک کنند.
تمرینات فیزیوتراپی برای انحراف ستون فقرات
- کشش کمر: به پشت دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید. سپس به آرامی زانوهای خود را به سمت قفسه سینه خود بکشید و برای چند ثانیه نگه دارید.
- کشش عضلات همسترینگ: بنشینید و پاهای خود را دراز کنید. سپس به آرامی سعی کنید انگشتان پای خود را لمس کنید.
- پل زدن: به پشت دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید. سپس باسن خود را از زمین بلند کنید تا بدن شما یک خط مستقیم از شانه‌ها تا زانوها تشکیل دهد.
- پلانک: روی شکم دراز بکشید و بدن خود را روی ساعد و انگشتان پا نگه دارید. بدن شما باید یک خط مستقیم از سر تا پاشنه پا تشکیل دهد.
توجه: قبل از شروع هر برنامه ورزشی، با پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشورت کنید.
دکتر خوب برای انحراف ستون فقرات
انتخاب یک دکتر خوب برای انحراف ستون فقرات بسیار مهم است. یک دکتر متخصص و با تجربه می‌تواند به شما در تشخیص و درمان اسکولیوز کمک کند و بهترین گزینه‌های درمانی را به شما ارائه دهد.
چگونه یک دکتر خوب برای انحراف ستون فقرات پیدا کنیم؟
- تخصص: به دنبال یک دکتر متخصص در زمینه ارتوپدی باشید که تجربه زیادی در درمان اسکولیوز داشته باشد.
- تجربه: از دوستان، familiares، یا پزشک عمومی خود بخواهید که یک دکتر خوب را به شما معرفی کنند.
- نظرات بیماران: نظرات بیماران قبلی را در مورد دکتر مورد نظر خود بخوانید.
- مراجعه به چندین پزشک: قبل از تصمیم گیری نهایی، به چندین پزشک مراجعه کنید و با آنها مشورت کنید.
انحراف ستون فقرات و بارداری
انحراف ستون فقرات و بارداری می‌تواند چالش‌هایی را برای مادران باردار ایجاد کند. با این حال، با مراقبت‌های پزشکی مناسب، اکثر زنان مبتلا به اسکولیوز می‌توانند بارداری سالمی داشته باشند.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بارداری می‌تواند باعث شل شدن رباط‌ها و افزایش انعطاف‌پذیری مفاصل شود که می‌تواند انحنای ستون فقرات را بدتر کند.
- افزایش وزن: افزایش وزن در دوران بارداری می‌تواند فشار بیشتری بر روی ستون فقرات وارد کند.
نکات مهم برای زنان باردار مبتلا به انحراف ستون فقرات
مشاوره با پزشک: قبل از بارداری، با پزشک خود مشورت کنید تا از خطرات و عوارض احتمالی آگاه شوید.
فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می‌تواند به تقویت عضلات کمر و شکم و کاهش درد کمک کند.
ورزش منظم: ورزش منظم می‌تواند به حفظ سلامت ستون فقرات و کاهش درد کمک کند.
تغذیه سالم: تغذیه سالم به حفظ سلامت استخوان‌ها و مفاصل کمک می‌کند.
کنترل وزن: اضافه وزن می‌تواند فشار بیشتری بر روی ستون فقرات واردکند.
منابع جهانی
شیوع و نرخ جراحی:
اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان (AIS) شایع‌ترین نوع اسکولیوز است که بین سنین 10 تا 18 سالگی بروز می‌کند. شیوع کلی AIS با زاویه کابی (Cobb angle) بیش از 10 درجه در مطالعات جهانی بین 0.93% تا 12% گزارش شده است. (منبع: Incidence and Surgery Rate of Idiopathic Scoliosis: A Nationwide Database Study – MDPI, 2021)
دختران بیشتر از پسران به اسکولیوز مبتلا می‌شوند و احتمال پیشرفت انحنا در آنها نیز بالاتر است. نسبت دختران به پسران در موارد اسکولیوز با زاویه کابی 20 تا 30 درجه حدود 5.4 به 1 و برای زوایای بالای 30 درجه به 7 به 1 می‌رسد. (منبع: Global research hotspots and trends in non-surgical treatment of adolescent idiopathic scoliosis over the past three decades: a bibliometric and visualization study – Frontiers, 2024)
یک مطالعه ملی در ایتالیا نشان داد که تعداد سالانه اعمال جراحی ستون فقرات به طور قابل توجهی 67% افزایش یافته است، از 58,369 در سال 2001 به 97,636 در سال 2019. نرخ بروز (Incidence Rate) این اعمال جراحی نیز از 100.9 به 163.2 مورد در هر 100,000 نفر افزایش یافته است. (منبع: Time trends in spine surgery in Italy: a nationwide, population-based study of 1,560,969 records of administrative health data from 2001 to 2019 | Acta Orthopaedica, 2025)
بر اساس یک مطالعه در سوئد، میزان بروز سالانه جراحی اسکولیوز (صرف نظر از نوع اسکولیوز) در هر 100,000 نفر، 9.1 نفر بوده است (5.9 مرد و 12.5 زن). بالاترین میزان بروز سالانه در بین زنان مبتلا به اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان، 7.2 در هر 100,000 نفر مشاهده شده است. (منبع: Rapidly increasing incidence in scoliosis surgery over 14 years in a nationwide sample – ResearchGate, 2017)
این مطالعه همچنین نشان داد که 0.7% از بیماران تشخیص داده شده با اسکولیوز ایدیوپاتیک در طی پنج سال تحت درمان جراحی قرار گرفته‌اند. (منبع: Incidence and Surgery Rate of Idiopathic Scoliosis: A Nationwide Database Study – MDPI, 2021)
سن جراحی و نتایج:
شایع‌ترین سن برای انجام جراحی اسکولیوز بین 12 تا 14 سالگی است. (منبع: Adolescent Idiopathic Scoliosis Surgery: Postoperative Functional Outcomes at 32 Years Mean Follow-Up – MDPI, 2023)
جراحی فیوژن ستون فقرات (spinal fusion) که روش استاندارد برای موارد شدید اسکولیوز است، بهبود قابل توجهی در راستای ستون فقرات و وضعیت بدنی بیماران ایجاد می‌کند. (منبع: Scoliosis Research Society, “New & Emerging Technologies”)
بسیاری از بیماران پس از جراحی اسکولیوز می‌توانند زندگی عادی داشته باشند. نرخ موفقیت کلی جراحی اسکولیوز حدود 90% گزارش شده است که بیماران بهبود قابل توجهی در راستای ستون فقرات و وضعیت بدنی خود تجربه می‌کنند. (منبع: Success Rates of Scoliosis Surgery in Turkey – Healthy Türkiye)
میزان اصلاح انحنا در جراحی فیوژن ستون فقرات برای افراد زیر 16 سال با اسکولیوز ایدیوپاتیک به طور متوسط 70% گزارش شده است. این عمل جراحی دارای ریسک عوارض 2-3% است. (منبع: Spinal Fusion Surgery: Success Rate & Other Information – Scoliosis SOS Clinic)
مطالعات نشان می‌دهند که بیماران مبتلا به AIS که در نوجوانی جراحی می‌شوند، در مقایسه با بزرگسالانی که جراحی می‌شوند، نتایج بهتری در شاخص‌های عملکردی دارند. (منبع: Patient-reported outcomes following surgery for adolescent idiopathic scoliosis performed in adolescence versus adulthood | The Annals of The Royal College of Surgeons of England, 2024)
شیوع و نرخ جراحی اسکولیوز ایدیوپاتیک:
Incidence and Surgery Rate of Idiopathic Scoliosis: A Nationwide Database Study – MDPI, 2021
سن جراحی و نتایج:
The Role of the Scoliosis Research Society (SRS)
Success Rates of Scoliosis Surgery in Turkey – My 1Health
Spinal Fusion Surgery: Success Rate & Other Information – Scoliosis SOS Clinic
چه سوالاتی از دکتر بپرسیم؟
- چه نوع اسکولیوزی دارم؟
- چه گزینه‌های درمانی برای من وجود دارد؟
- خطرات و عوارض جانبی هر گزینه درمانی چیست؟
- چه مدت طول می‌کشد تا بهبود یابم؟
- هزینه درمان چقدر است؟
انحراف جانبی ستون فقرات
انحراف جانبی ستون فقرات یا اسکولیوز، یکی از انواع شایع انحراف ستون فقرات است. در این نوع انحراف، ستون فقرات به سمت چپ یا راست منحرف می‌شود و باعث ایجاد یک خمیدگی “C” یا “S” شکل در ستون فقرات می‌شود.
تشخیص انحراف جانبی ستون فقرات
تشخیص انحراف جانبی ستون فقرات معمولاً از طریق معاینه فیزیکی و عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام می‌شود. در طی معاینه فیزیکی، پزشک به دنبال علائم اسکولیوز مانند شانه‌ها یا لگن نامتقارن می‌گردد. عکس‌برداری با اشعه ایکس به پزشک کمک می‌کند تا میزان انحراف ستون فقرات را اندازه‌گیری کند.
درمان انحراف جانبی ستون فقرات
درمان انحراف جانبی ستون فقرات به شدت انحراف، سن بیمار و سایر عوامل بستگی دارد. در موارد خفیف، ممکن است پزشک فیزیوتراپی یا استفاده از بریس را توصیه کند. در موارد شدیدتر، ممکن است جراحی لازم باشد.
بهترین ورزش برای انحراف ستون فقرات
ورزش می‌تواند به تقویت عضلات اطراف ستون فقرات، بهبود انعطاف‌پذیری و کاهش درد کمک کند. با این حال، مهم است که تمرینات مناسب را انتخاب کنید و آنها را به درستی انجام دهید.
انواع ورزش‌های مفید برای انحراف ستون فقرات
شنا: شنا یک ورزش عالی
برای انحراف ستون فقرات است زیرا به تقویت عضلات کمر و شکم کمک می‌کند بدون اینکه فشار زیادی به ستون فقرات وارد کند.
- یوگا: یوگا می‌تواند به بهبود انعطاف‌پذیری، قدرت و وضعیت بدن کمک کند. برخی از پوزیشن‌های یوگا مانند پوزیشن گربه-گاو، پوزیشن کبری و پوزیشن کودک می‌توانند به کاهش درد و ناراحتی ناشی از اسکولیوز کمک کنند.
- پیلاتس: پیلاتس بر روی تقویت عضلات مرکزی بدن تمرکز دارد که می‌تواند به بهبود وضعیت بدن و کاهش درد کمک کند.
نکات مهم هنگام ورزش کردن با انحراف ستون فقرات
- با پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشورت کنید: قبل از شروع هر برنامه ورزشی، با پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشورت کنید تا تمرینات مناسب برای شما را تعیین کنند.
- به تدریج شروع کنید: با تمرینات سبک شروع کنید و به تدریج شدت و مدت زمان تمرینات را افزایش دهید.
- به بدن خود گوش دهید: اگر در حین ورزش احساس درد کردید، تمرین را متوقف کنید و با پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشورت کنید.
اصلاحی ستون فقرات
اصلاحی ستون فقرات به مجموعه‌ای از روش‌های درمانی گفته می‌شود که برای بهبود انحنای ستون فقرات و کاهش درد و ناراحتی ناشی از آن استفاده می‌شوند. این روش‌ها می‌توانند شامل فیزیوتراپی، بریس، ورزش و در موارد شدید، جراحی باشند.
اهداف اصلاحی ستون فقرات
- کاهش انحنای ستون فقرات
- بهبود وضعیت بدن
- کاهش درد و ناراحتی
- جلوگیری از بدتر شدن انحراف
روش‌های اصلاحی ستون فقرات
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می‌تواند به تقویت عضلات اطراف ستون فقرات، بهبود انعطاف‌پذیری و کاهش درد کمک کند.
- بریس: بریس یک وسیله پزشکی است که برای حمایت از ستون فقرات و جلوگیری از بدتر شدن انحراف استفاده می‌شود.
- ورزش: ورزش می‌تواند به تقویت عضلات اطراف ستون فقرات، بهبود انعطاف‌پذیری و کاهش درد کمک کند.
- جراحی: در موارد شدید انحراف ستون فقرات، ممکن است جراحی لازم باشد.
تمرین برش ستون فقرات
تمرین برش ستون فقرات به مجموعه‌ای از تمرینات گفته می‌شود که برای تقویت عضلات کمر و شکم، بهبود انعطاف‌پذیری و کاهش درد و ناراحتی ناشی از انحراف ستون فقرات استفاده می‌شوند. این تمرینات می‌توانند به صورت فردی یا گروهی و تحت نظر یک فیزیوتراپیست انجام شوند.
سوالات متداول درباره عمل انحراف ستون فقرات
آیا عمل انحراف ستون فقرات خطرناک است؟ مانند هر عمل جراحی دیگری، عمل انحراف ستون فقرات نیز با خطراتی همراه است. این خطرات می‌تواند شامل عفونت، خونریزی، آسیب عصبی و مشکلات تنفسی باشد. با این حال، با انتخاب یک جراح با تجربه و پیروی از دستورالعمل‌های پزشک، می‌توان این خطرات را به حداقل رساند.
چه مدت طول می‌کشد تا از عمل انحراف ستون فقرات بهبود یابم؟ مدت زمان بهبودی پس از عمل انحراف ستون فقرات به عوامل مختلفی مانند سن بیمار، شدت انحراف و نوع عمل جراحی بستگی دارد. در اغلب موارد، بیماران می‌توانند پس از چند روز از بیمارستان مرخص شوند و پس از چند هفته به فعالیت‌های عادی خود بازگردند.
آیا پس از عمل انحراف ستون فقرات می‌توانم ورزش کنم؟ بله، ورزش کردن پس از عمل انحراف ستون فقرات مهم است. با این حال، مهم است که با پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشورت کنید تا تمرینات مناسب برای شما را تعیین کنند.
آیا عمل انحراف ستون فقرات باعث توقف رشد می‌شود؟ در برخی موارد، عمل انحراف ستون فقرات ممکن است باعث توقف رشد در کودکان شود. با این حال، این بستگی به نوع عمل جراحی و سن بیمار دارد.
نتیجه‌گیری
انحراف ستون فقرات یک مشکل شایع است که می‌تواند باعث درد، ناراحتی و مشکلات سلامتی دیگر شود. با این حال، با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می‌توان از عوارض جدی این بیماری جلوگیری کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. در این مقاله، به بررسی عمل انحراف ستون فقرات، علائم، علل، تشخیص و روش‌های درمانی آن پرداختیم. امیدواریم این اطلاعات برای شما مفید بوده باشد.
“گروه ارتوپدی سامان” بزرگترین وبسایت در مورد ارتوپدی، مفتخر است که تا پایان این مقاله همراه شما بوده است. از همراهی شما سپاسگزاریم و امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
“گروه ارتوپدی سامان” صمیمانه از شما برای حمایتتان تا پایان این مقاله تشکر می‌کند.