آرتروز مفصل شانه: این مقاله به قلم متخصصین گروه ارتوپدی سامان به بررسی جامع آرتروز مفصل شانه، از علل و علائم گرفته تا روش‌های تشخیص و درمان می‌پردازد. با ما همراه باشید تا به عمق این بیماری شایع بپردازیم.
سلام! این شما و این هم یک مقالهٔ مفصل (به معنای واقعی کلمه!) در مورد آرتروز مفصل شانه از طرف تیم محتوای گروه ارتوپدی سامان. قول می‌دهیم نه از کلمات قلمبه سلمبه استفاده کنیم، نه حوصله‌تان را سر ببریم. پس اگر شانه‌تان درد می‌کند، یا می‌خواهید اطلاعات‌تان را در این مورد بالا ببرید، با ما همراه باشید.
آرتروز مفصل شانه چیست؟
آرتروز مفصل شانه یا به قول خودمانی‌ترش، ساییدگی شانه، یکی از دردسرهای رایج در بین افراد، به خصوص آن‌هایی که سنشان کمی بالا رفته است. در این بیماری، غضروف مفصل شانه کم‌کم از بین می‌رود. غضروف مثل یک بالشتک نرم بین استخوان‌ها عمل می‌کند و اجازه می‌دهد شانه راحت و روان حرکت کند. وقتی این بالشتک نازک می‌شود، استخوان‌ها به هم ساییده می‌شوند و نتیجه‌اش می‌شود درد، التهاب، و محدودیت حرکت.
چرا آرتروز مفصل شانه رخ می‌دهد؟
خب، دلایل مختلفی برای این اتفاق وجود دارد. بعضی‌ها ژنتیکی مستعد آرتروز هستند، انگار که شانه‌هایشان از اول کمی حساس‌تر بوده. بعضی‌ها هم در گذشته آسیب دیده‌اند، مثلاً زمین خورده‌اند یا ورزش سنگین انجام داده‌اند. حتی مشاغل خاصی هم می‌توانند باعث آرتروز شوند، مثلاً اگر کارتان طوری باشد که مدام باید شانه‌تان را بالا و پایین کنید.
علائم آرتروز مفصل شانه: زنگ خطرها را بشناسید!
درد آرتروز مفصل شانه یکی از اولین نشانه‌هایی است که به شما می‌گوید اوضاع شانه‌تان کمی ناجور است. این درد معمولاً در قسمت جلویی شانه احساس می‌شود و ممکن است به بازو هم تیر بکشد. اوایل ممکن است درد فقط موقع حرکت کردن باشد، اما کم‌کم ممکن است حتی در حالت استراحت هم اذیتتان کند، مخصوصاً شب‌ها که می‌خواهید بخوابید.
خشکی و سفتی مفصل هم از دیگر علائم آرتروز است. صبح‌ها وقتی از خواب بیدار می‌شوید، احساس می‌کنید شانه‌تان خشک شده و به سختی حرکت می‌کند. این خشکی کم‌کم با حرکت کردن بهتر می‌شود، اما کاملاً از بین نمی‌رود.
صدا دادن مفصل هم گاهی اتفاق می‌افتد. وقتی شانه‌تان را حرکت می‌دهید، ممکن است صدایی مثل تق‌تق یا خش‌خش بشنوید. این صدا به خاطر ساییدگی استخوان‌ها به هم است.
ضعف عضلانی هم ممکن است به مرور زمان ایجاد شود. عضلات اطراف شانه ضعیف می‌شوند و دیگر نمی‌توانید کارهای روزمره‌تان را به راحتی انجام دهید، مثلاً لباس پوشیدن یا شانه کردن موها.
تشخیص آرتروز شانه: نگاهی دقیق به مفصل
برای تشخیص آرتروز مفصل شانه، پزشک متخصص ارتوپد ابتدا شرح حال کامل شما را می‌گیرد. می‌پرسد که درد از کی شروع شده، چه موقع‌هایی بیشتر می‌شود، و چه کارهایی انجام می‌دهید که درد را بدتر می‌کند. بعد، شانه‌تان را معاینه می‌کند تا ببیند دامنه حرکتی‌تان چقدر است و آیا مفصل صدا می‌دهد یا نه.
اما برای تشخیص قطعی، معمولاً به عکس‌برداری نیاز است. رادیوگرافی ساده اولین قدم است. این عکس‌ها به پزشک کمک می‌کند تا ببیند چقدر غضروف از بین رفته و آیا استخوان‌ها تغییر شکل داده‌اند یا نه. گاهی اوقات هم برای بررسی دقیق‌تر، ام آر آی تجویز می‌شود. ام آر آی تصاویر دقیق‌تری از بافت‌های نرم مفصل، مثل غضروف و تاندون‌ها، ارائه می‌دهد.
آرتروز شانه درمان: از محافظه‌کارانه تا جراحی
درمان آرتروز مفصل شانه بستگی به شدت بیماری و میزان درد و محدودیت حرکتی شما دارد. در مراحل اولیه، معمولاً درمان‌های محافظه‌کارانه جواب می‌دهند. این درمان‌ها عبارتند از:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: داروهایی مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن درد و التهاب را کاهش می‌دهند.
- تزریق کورتیکواستروئید: این تزریق‌ها به طور موقت درد و التهاب را تسکین می‌دهند و می‌توانند به شما کمک کنند تا فیزیوتراپی را راحت‌تر انجام دهید.
- فیزیوتراپی: تمرینات خاص فیزیوتراپی به تقویت عضلات اطراف شانه کمک می‌کنند و دامنه حرکتی را بهبود می‌بخشند.
- اصلاح فعالیت‌ها: ممکن است لازم باشد بعضی از فعالیت‌هایی که درد را بدتر می‌کنند، مثل بلند کردن اجسام سنگین یا انجام ورزش‌های سنگین، را محدود کنید.
اما اگر آرتروز پیشرفته باشد و درد و محدودیت حرکتی شدید باشد، ممکن است جراحی لازم باشد. تعویض مفصل شانه (آرتروپلاستی) رایج‌ترین نوع جراحی برای آرتروز شانه است. در این جراحی، قسمت‌های آسیب دیده مفصل برداشته می‌شود و با قطعات مصنوعی جایگزین می‌شود.
درمان‌های خانگی برای تسکین درد
در کنار درمان‌های پزشکی، برخی درمان‌های خانگی هم می‌توانند به تسکین درد آرتروز مفصل شانه کمک کنند:
- کمپرس سرد و گرم: کمپرس سرد به کاهش التهاب کمک می‌کند و کمپرس گرم درد را تسکین می‌دهد.
- استراحت: به شانه‌تان استراحت بدهید و از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
- ماساژ: ماساژ ملایم عضلات اطراف شانه می‌تواند درد را کاهش دهد و به بهبود گردش خون کمک کند.
ورزش‌های مخصوص آرتروز شانه: حرکت، کلید سلامتی
ورزش‌های مخصوص آرتروز شانه می‌توانند به کاهش درد، بهبود دامنه حرکتی، و تقویت عضلات اطراف شانه کمک کنند. این ورزش‌ها باید زیر نظر فیزیوتراپیست انجام شوند تا مطمئن شوید که به درستی انجام می‌شوند و به شانه‌تان آسیب نمی‌رسانند.
چند نمونه از ورزش‌های مفید برای آرتروز شانه عبارتند از:
- چرخش شانه به سمت بیرون: در حالی که آرنج‌تان را 90 درجه خم کرده‌اید، بازویتان را به آرامی به سمت بیرون بچرخانید و چند ثانیه نگه دارید.
- بالا بردن شانه: شانه‌هایتان را به سمت بالا ببرید، چند ثانیه نگه دارید، و سپس به آرامی پایین بیاورید.
- کشش شانه: دستتان را پشت کمر ببرید و با دست دیگر آرنج‌تان را بگیرید و به آرامی به سمت بالا بکشید.
جدول مقایسه روش‌های درمان آرتروز مفصل شانه
| روش درمان | مزایا | معایب |
|---|---|---|
| داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی | کاهش درد و التهاب | ممکن است عوارض جانبی داشته باشند، مثل مشکلات گوارشی |
| تزریق کورتیکواستروئید | تسکین سریع درد و التهاب | اثر موقتی دارد و ممکن است عوارض جانبی داشته باشد |
| فیزیوتراپی | بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات | نیاز به زمان و تلاش دارد |
| جراحی تعویض مفصل شانه | رفع دائمی درد و محدودیت حرکتی | خطرات و عوارض جراحی |
پیشگیری از آرتروز شانه: مراقبت از مفصل
پیشگیری از آرتروز مفصل شانه همیشه ممکن نیست، اما می‌توانید با رعایت برخی نکات، خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید:
- کنترل وزن: اضافه وزن فشار بیشتری به مفاصل وارد می‌کند و خطر آرتروز را افزایش می‌دهد.
- ورزش منظم: ورزش به حفظ سلامت مفاصل کمک می‌کند و عضلات اطراف آنها را تقویت می‌کند.
- گرم کردن قبل از ورزش: قبل از شروع هر ورزشی، حتماً بدن و شانه‌هایتان را گرم کنید.
- وضعیت بدنی صحیح: در هنگام نشستن، ایستادن، و بلند کردن اجسام، وضعیت بدنی صحیح را رعایت کنید تا فشار کمتری به شانه‌هایتان وارد شود.
- اجتناب از حرکات تکراری: اگر کارتان طوری است که مدام باید شانه‌هایتان را حرکت دهید، سعی کنید هر چند وقت یکبار استراحت کنید و حرکات کششی انجام دهید.
سوالات متداول در مورد آرتروز مفصل شانه
آیا آرتروز مفصل شانه درمان قطعی دارد؟
خیر، آرتروز مفصل شانه درمان قطعی ندارد. اما با درمان‌های مناسب می‌توان درد و التهاب را کنترل کرد
و دامنه حرکتی را بهبود بخشید. در موارد پیشرفته، جراحی تعویض مفصل شانه می‌تواند به طور دائمی درد و محدودیت حرکتی را برطرف کند.
آیا آرتروز مفصل شانه ارثی است؟
بله، برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی مستعد ابتلا به آرتروز مفصل شانه هستند. اما عوامل دیگری مثل آسیب‌های قبلی و مشاغل خاص هم می‌توانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند.
آیا آرتروز مفصل شانه فقط در افراد مسن رخ می‌دهد؟
خیر، آرتروز مفصل شانه می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما در افراد بالای 50 سال شایع‌تر است.
آیا آرتروز مفصل شانه می‌تواند به سایر مفاصل بدن هم سرایت کند؟
آرتروز مفصل شانه معمولاً به سایر مفاصل بدن سرایت نمی‌کند. اما برخی افراد ممکن است به طور همزمان به آرتروز در چند مفصل مبتلا باشند.
آیا می‌توان با آرتروز مفصل شانه ورزش کرد؟
بله، ورزش منظم برای افراد مبتلا به آرتروز مفصل شانه مفید است. اما باید از انجام ورزش‌های سنگین و حرکاتی که درد را تشدید می‌کنند، خودداری کرد. ورزش‌های سبک مثل شنا، پیاده‌روی، و یوگا می‌توانند به کاهش درد و بهبود دامنه حرکتی کمک کنند.
آیا تغذیه در آرتروز مفصل شانه تأثیر دارد؟
بله، تغذیه سالم و متعادل می‌تواند به کاهش التهاب و درد در آرتروز مفصل شانه کمک کند. مصرف مواد غذایی حاوی امگا 3، مثل ماهی‌های چرب، و آنتی‌اکسیدان‌ها، مثل میوه‌ها و سبزیجات، می‌تواند مفید باشد. همچنین، کاهش مصرف مواد غذایی التهابی، مثل گوشت قرمز و غذاهای فرآوری شده، می‌تواند به بهبود علائم کمک کند.
نتیجه‌گیری: زندگی با آرتروز مفصل شانه
آرتروز مفصل شانه می‌تواند یک بیماری دردناک و ناتوان کننده باشد. اما با تشخیص زودهنگام، درمان مناسب، و رعایت نکات پیشگیرانه، می‌توان علائم را کنترل کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان با درد شانه مواجه هستید، حتماً به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
گروه ارتوپدی سامان، بزرگترین وب‌سایت در زمینه ارتوپدی، با ارائه اطلاعات جامع و به‌روز در مورد انواع بیماری‌های ارتوپدی، به شما کمک می‌کند تا بهترین تصمیم را برای سلامتی خود بگیرید. ما قدردان همراهی شما تا پایان این مقاله هستیم.
گروه ارتوپدی سامان صمیمانه از شما برای حمایت همیشگی‌تان تشکر می‌کند.
