برای افرادی که با پارگی یا درد تاندون روتاتور کاف شانه مواجه هستند، این جراحی راهکاری مؤثر برای بازگرداندن قدرت و حرکت طبیعی شانه است. طبیعی است درباره هزینه و دوران نقاهت نگرانیهایی وجود داشته باشد، اما نگران نباشید؛ تیم مشاوره سامان ارتوپد در کنار شماست تا همه مراحل درمان را شفاف و مطمئن توضیح دهد و بهترین مسیر درمانی را معرفی کند.
تیم تخصصی سامان ارتوپد متشکل از جراحان و مشاوران با تجربه، از زمان تصمیمگیری برای عمل آرتروسکوپی تا بازتوانی و بازگشت به فعالیتهای ورزشی و روزمره، همراه شماست.
🔹 مشاوره و آمادهسازی پیش از عمل
🔹 همراهی در طول بستری و جراحی
🔹 برنامه فیزیوتراپی و توانبخشی تا بهبودی کامل📞 همین حالا برای مشاوره رایگان تماس بگیرید:
شماره تماس اصلی (اولویت اول): 09106063586
شماره تماس دوم (اولویت دوم): 09365744090
در ادامه با ما همراه باشید تا به طور کامل درباره علائم، روشهای جراحی، هزینه، مراقبتها و عوامل موفقیت در ترمیم روتاتور کاف شانه توضیح دهیم.
همه چیز درباره ترمیم تاندون روتاتور کاف شانه؛ راهنمای تخصصی بازگشت به حرکت بدون درد با همراهی پزشکان باتجربه سامان ارتوپد
جدول طلایی روتاتور کاف شانه | از دید علم و تجربه واقعی بیماران
موضوع کلیدی | توضیح علمی و دقیق | نکات طلایی و واقعی بیماران |
روتاتور کاف چیست؟ | چهار عضله و تاندون اصلی اطراف مفصل شانه که مسئول بالا بردن و چرخاندن بازو هستند. بدون آن، کوچکترین حرکت شانه دردناک و ناپایدار میشود. | |
علت اصلی پارگی روتاتور کاف | حرکات تکراری بالای سر، افزایش سن و ساییدگی تاندون از دلایل اصلی هستند. در ورزشکاران (والیبال، شنا) و کارگران فیزیکی شایعتر است. | |
علائم هشداردهنده پارگی | درد عمقی در شانه، ضعف در بالا بردن دست، صدا یا گیرکردن شانه هنگام حرکت. درد معمولاً شبها تشدید میشود. | |
تشخیص دقیق با MRI | سونوگرافی کمککننده است، اما MRI بهترین روش برای تشخیص اندازه و محل پارگی تاندون است. | |
درمانهای غیرجراحی | شامل فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهاب و تزریق PRP برای بازسازی بافت آسیبدیده است. | |
زمان مناسب برای جراحی | در پارگی کامل یا زمانی که درمانهای غیرجراحی پاسخ ندهند، آرتروسکوپی بهترین گزینه است. | |
نقاهت و بازگشت به زندگی | دوره بهبودی حدود ۳ تا ۶ ماه طول میکشد. حرکتهای سبک از هفته دوم آغاز میشود تا از خشکی مفصل جلوگیری شود. | |
پیشگیری از پارگی مجدد | حفظ قدرت عضلات روتاتور کاف شانه، اجتناب از حرکات تکراری سنگین و گرمکردن قبل از فعالیت ضروری است. |
دادههای آماری و فکتهای علمی که خیال بیماران را راحت میکند
«پژوهشهای باکیفیت روی پارگیهای روتاتور کاف نشان میدهد که بیشتر بیماران پس از ترمیم جراحی میتوانند حدود ۸ ماه بعد به کار قبلی برگردند؛ البته مشاغلِ سنگین دیرتر برمیگردند. » PubMed+1
«نرخ پارگیِ مجدد (retear) پس از ترمیم، بسته به اندازه پارگی و تکنیک، بهطور میانگین در حدود ۱۵–۲۴٪ گزارش شده و عمدتاً با سن بالاتر، اندازه پارگی بزرگتر و کیفیت تاندون ارتباط دارد؛ بنابراین انتخاب روش و توانبخشیِ اصولی اهمیت کلیدی دارد.» PMC+1
«دادههای جمعیتنگر نیز نشان میدهد شیوع پارگی تمامضخامت در بزرگسالان میتواند تا حدود ۲۲٪ باشد و با افزایش سن بالا میرود؛ اما بسیاری از این پارگیها بدون علامتاند و تنها در صورت درد و ناتوانی نیاز به درمان دارند.» BMJ Open
«راهنماهای معتبر تخصصی (AAOS) تأکید میکنند که انتخاب بین درمان غیرجراحی و جراحی باید بر اساس علائم، اندازه پارگی، سن و اهداف عملکردی بیمار باشد؛ درمان محافظهکارانه خطرات جراحی را ندارد، اما ممکن است با بزرگشدن تدریجی پارگی همراه شود.» OrthoInfo+1
پارگی روتاتور کاف چیست و چرا نباید آن را با یک درد ساده شانه اشتباه بگیری؟
پارگی روتاتور کاف در شانه یکی از شایعترین و درعینحال نادیدهگرفتهشدهترین آسیبهای شانه است.
خیلی از افراد ماهها با این درد زندگی میکنند، چون تصور میکنند فقط «گرفتگی یا التهاب معمولی» دارند؛
اما در واقع، تاندون یکی از عضلات اصلی شانه پاره شده و بهمرور میتواند باعث ناتوانی حرکتی کامل شود.
در این بخش میخواهیم به زبان ساده و علمی توضیح دهیم که پارگی روتاتور کاف دقیقاً چیست، چه اتفاقی در بدن میافتد و چطور میتوان آن را زود تشخیص داد.
روتاتور کاف از چه قسمتهایی تشکیل شده است؟
روتاتور کاف شامل چهار عضله و تاندون است که اطراف مفصل شانه را احاطه کردهاند:
- سوپراسپیناتوس (Supraspinatus): مسئول بالا آوردن بازو.
- اینفراسپیناتوس (Infraspinatus): باعث چرخش بیرونی بازو میشود.
- تِرِس ماینور (Teres minor): کمک به پایداری مفصل در حرکات شدید.
- ساباسکاپولاریس (Subscapularis): چرخش داخلی و نگهداری استخوان بازو در حفرهی شانه.
این چهار عضله مثل چهار ستون، مفصل شانه را در جای خود نگه میدارند و بدون آن، استخوان بازو از جای خود میلغزد یا درد شدیدی ایجاد میشود.
روتاتور کاف دقیقاً چه وظیفهای دارد؟
روتاتور کاف مجموعهای از چهار عضله و تاندون ظریف است که اطراف مفصل شانه را نگه میدارند.
این عضلات مانند “طنابهای تثبیتکننده”، شانه را در جای خودش نگه میدارند و اجازه میدهند بازو بهآرامی در همه جهتها حرکت کند.
وقتی یکی از این تاندونها پاره شود، تعادل شانه از بین میرود؛ در نتیجه بیمار احساس درد، ضعف و محدودیت حرکتی پیدا میکند.
گاهی این پارگی جزئی است، اما اگر درمان نشود، بهتدریج کامل میشود و حتی ممکن است منجر به آرتروز شانه شود.
نشانههایی که نباید نادیده بگیری
(ساختار بولتدار برای افزایش خوانایی )
درد ناگهانی یا تدریجی در قسمت بالای بازو یا شانه
افزایش درد در شب، مخصوصاً هنگام خوابیدن روی شانه آسیبدیده
ضعف واضح هنگام بالا بردن بازو یا برداشتن اجسام
صدای “تق” یا احساس گیرکردن هنگام حرکت دست
کاهش اثر داروها و بازگشت درد پس از چند روز استراحت
نکته پزشکان سامان ارتوپد:
«بیماران معمولاً وقتی مراجعه میکنند که فکر میکنند دردشان از بین میرود، اما در واقع تاندون در حال جدا شدن کامل است. تشخیص زودهنگام یعنی نجات مفصل بدون جراحی.»
تشخیص قطعی چگونه است؟
پزشک معمولاً با معاینه دقیق، تستهای حرکتی و در صورت نیاز MRI یا سونوگرافی تخصصی،
نوع پارگی را مشخص میکند:
- پارگی جزئی (Partial Tear): فقط بخشی از تاندون جدا شده — معمولاً با فیزیوتراپی بهبود مییابد.
- پارگی کامل (Full Thickness Tear): تاندون کاملاً از استخوان جدا شده — نیاز به ترمیم آرتروسکوپیک دارد.
- پارگی مزمن: در اثر ساییدگی طولانیمدت یا فعالیت تکراری ایجاد میشود.
چرا پارگی یا التهاب روتاتور کاف تا این حد تاثیرگذار است؟
وقتی یکی از تاندونها پاره یا ملتهب شود، فشار روی بقیه عضلات چندبرابر میشود.
این یعنی:
کاهش قدرت بالا بردن بازو
درد شبانه هنگام خوابیدن روی شانه
محدود شدن دامنهی حرکتی
ایجاد صدای “کلیک” یا “گیر” در مفصل
چگونه از آسیب روتاتور کاف شانه پیشگیری کنیم؟
(ترکیبی از بولت و متن برای جذابیت بیشتر)
پیش از هر تمرین ورزشی، شانه را گرم و کشش دهید.
پس از فعالیتهای سنگین، از کمپرس سرد برای کاهش التهاب استفاده کنید.
حرکات تقویتی عضلات کتف و شانه را حداقل سه بار در هفته انجام دهید.
از بلند کردن اجسام سنگین با بازوی کشیده خودداری کنید.
نکته طلایی سامان ارتوپد:
تمرینات منظم و توجه به دردهای جزئی شانه، میتواند از صدها ساعت فیزیوتراپی یا حتی جراحی جلوگیری کند.
چطور بفهمیم پارگی روتاتور کاف در شانه داریم یا فقط التهاب ساده است؟
تفاوت حیاتی که خیلیها اشتباه میگیرند!
خیلی از بیماران وقتی درد شانه حس میکنند، بین «التهاب ساده» و «پارگی واقعی» تفاوتی قائل نمیشوند.
در حالیکه تشخیص درست، مسیر درمان روتاتور کاف شانه را کاملاً تغییر میدهد؛ التهاب در بیشتر موارد با چند هفته فیزیوتراپی بهبود مییابد، اما پارگی درماننشده میتواند باعث تحلیل عضله و خشکی مفصل شود.
در ادامه سه نشانه علمی و کلیدی را مرور میکنیم که کمک میکند تفاوت را سریعتر بفهمی
تفاوت در نوع درد و قدرت بازو
در التهاب ساده، درد معمولاً مبهم، منتشر و با حرکتهای زیادتر تشدید میشود، اما قدرت بازو حفظ میماند.
در پارگی روتاتور کاف، درد ناگهانی و نقطهای است و بازو بهسختی بالا میآید.
گاهی بیمار احساس میکند «دستش از بدن جدا شده» یا «دیگر فرمان نمیگیرد».
نکته پزشک:
«اگر با بالا بردن دست ناگهان درد تیز حس کردی و قدرتت افت کرد، حتماً بررسی تخصصی لازم است.»
نشانههایی که فقط در پارگی دیده میشوند
صدای تق یا پارگی ناگهانی هنگام بلند کردن دست
ناتوانی در بالا بردن بازو حتی بدون درد
درد شبانهای که با تغییر وضعیت هم از بین نمیرود
بیتأثیری داروها و کمپرس سرد پس از چند روز
طبق دادههای Mayo Clinic 2023، حدود ۴۰٪ بیماران در ابتدا تصور میکنند التهاب دارند، اما در MRI مشخص میشود پارگی جزئی یا کامل تاندون وجود دارد.
تشخیص قطعی با معاینه و تصویربرداری
پزشک با چند تست ساده (مثل Empty Can یا Lift-off Test) میتواند حدود اولیهی آسیب را مشخص کند،
اما MRI یا سونوگرافی دقیق تنها راه تشخیص قطعی نوع و وسعت پارگی است.
توصیه طلایی سامان ارتوپد:
«اگر بیش از ده روز درد داری یا قدرتت در بازو کم شده، حتماً معاینه تخصصی انجام بده؛ درمان زودهنگام تفاوت بین فیزیوتراپی و جراحی است.»
انواع پارگی روتاتور کاف شانه؛ از پارگی جزئی تا آسیب کامل تاندون و روشهای درمان پارگی روتاتور کاف شانه
پارگی روتاتور کاف همیشه به یک اندازه نیست.
در برخی بیماران تاندون فقط «ترک خورده» است و با فیزیوتراپی قابل درمان است،
اما در بعضی دیگر، تاندون کاملاً از استخوان جدا شده و تنها راه، ترمیم جراحی آرتروسکوپیک است.
در ادامه، انواع اصلی پارگی روتاتور کاف را بررسی میکنیم تا بدانی وضعیتت دقیقاً در کدام مرحله قرار دارد
جدول طلایی انواع پارگی روتاتور کاف شانه
موضوع کلیدی | توضیح علمی و دقیق | نکات طلایی و واقعی بیماران |
پارگی جزئی (Partial Tear) | در این حالت فقط بخشی از تاندون پاره میشود و هنوز اتصال به استخوان برقرار است. درد معمولاً خفیفتر است و با حرکت افزایش مییابد. | |
پارگی کامل (Full Thickness Tear) | تاندون بهطور کامل از استخوان جدا میشود و بیمار قادر به بالا بردن بازو نیست. درد شدید و ضعف ناگهانی مشخصهی اصلی آن است. | |
پارگی مزمن (Chronic Tear) | در اثر فرسایش تدریجی یا حرکات تکراری ایجاد میشود. معمولاً در افراد بالای ۵۰ سال و شاغلان کارهای دستی شایعتر است. | |
پارگی تروماتیک (Traumatic Tear) | در اثر ضربه ناگهانی یا سقوط روی بازو ایجاد میشود. این نوع معمولاً دردناک و با تورم فوری همراه است. | |
پارگی فرسایشی همراه با التهاب (Degenerative + Tendinitis) | ترکیبی از ساییدگی مزمن و التهاب تاندون است. بیمار احساس درد مداوم و ضعف پیشرونده دارد. | |
پارگی دوطرفه (Bilateral Tear) | در افراد مسن یا با زمینهی شغلی خاص ممکن است هر دو شانه درگیر شوند. درمان معمولاً تدریجی و چندمرحلهای است. |
پارگی جزئی (Partial Tear)
در این حالت فقط بخشی از تارهای تاندون دچار آسیب یا جداشدگی سطحی شدهاند.
معمولاً درد در هنگام بالا بردن دست حس میشود، اما حرکت هنوز ممکن است.
ویژگیها:
- درد مبهم و گهگاهی
- ضعف خفیف در بازو
- تورم و التهاب در ناحیه تاندون
- بهبود نسبی با دارو و فیزیوتراپی
توصیه پزشکان سامان ارتوپد:
«در پارگیهای جزئی اگر بیمار تمرینات توانبخشی را بهموقع شروع کند، بیش از ۸۰٪ موارد بدون جراحی بهبود پیدا میکنند.»
پارگی کامل (Full Thickness Tear)
در این نوع، تاندون کاملاً از استخوان جدا میشود و ارتباط عضله با استخوان از بین میرود.
بیمار معمولاً نمیتواند بازو را بالا ببرد و حتی در حالت استراحت هم درد وجود دارد.
علائم مشخص:
- صدای “تق” یا “پارگی” ناگهانی هنگام فعالیت
- ناتوانی کامل در بلند کردن دست
- درد شدید شبانه
- تحلیل تدریجی عضلات اطراف شانه
درمان پیشنهادی:
معمولاً نیاز به جراحی آرتروسکوپی ترمیمی دارد.
طبق دادههای AAOS 2024، میزان موفقیت این جراحی بیش از ۸۵٪ است،
به شرطی که فیزیوتراپی بعد از عمل روتاتور کاف شانه با برنامه دقیق انجام شود.
پارگی مزمن یا فرسایشی (Chronic Tear)
این نوع در نتیجهی استفاده بیش از حد، فعالیتهای تکراری یا بالا رفتن سن ایجاد میشود.
تاندون بهمرور زمان نازک و ضعیف شده و بدون ضربه خاصی پاره میشود.
نشانههای اصلی:
- شروع تدریجی درد در طول ماهها
- ضعف آرام و پیوسته در بالا بردن بازو
- درد شبانه و خشکی مفصل
- بهبود موقت با دارو اما بازگشت مجدد درد
درمان ترکیبی:
- شروع با فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی
- در صورت عدم پاسخ، تزریق PRP یا آرتروسکوپی ترمیمی
- در موارد شدید و فرسایشی، تعویض جزئی مفصل شانه
علائم پارگی روتاتور کاف شانه؛ نشانههایی که اگر نادیده بگیری، درمانت سختتر میشود!
درد شانه همیشه یک علامت ساده نیست.
خیلی از بیماران تا زمانی که دیگر نتوانند بازویشان را بالا بیاورند، متوجه نمیشوند که تاندون های روتاتور کافشان در حال پارگی بوده است.
شناخت زودهنگام علائم، تفاوت میان بهبودی آسان با فیزیوتراپی و جراحی طولانیمدت است.
در ادامه، دقیقترین علائمی را مرور میکنیم که به گفتهی متخصصان سامان ارتوپد، باید آنها را جدی بگیری
درد شبانه و تیر کشنده در عمق شانه
یکی از اولین نشانهها، درد شبانهای است که با هیچ وضعیتی از بین نمیرود.
درد معمولاً از ناحیه بالای بازو شروع شده و تا آرنج کشیده میشود.
در مراحل اولیه ممکن است فقط در هنگام بالا بردن دست حس شود، اما با پیشرفت پارگی حتی در حالت استراحت هم وجود دارد.
دکتر مهدی سیاهپوش:
«درد شبانه مزمن در شانه، در ۸۰٪ بیماران نشاندهنده التهاب یا پارگی جزئی روتاتور کاف است؛ نباید منتظر تشدیدش ماند.»
ضعف و محدودیت حرکتی هنگام بالا بردن بازو
ناتوانی در برداشتن اجسام سبک مانند لیوان یا موبایل
احساس ضعف یا افتادن ناگهانی دست در میانهی حرکت
محدود شدن دامنهی حرکت بهویژه در حرکات بالای سر
حس خستگی سریع در بازو حتی با فعالیتهای ساده
در مراحل پیشرفته، ناتوانی در شانهکردن مو یا بستن دکمهی پیراهن
طبق دادههای AAOS 2024، در ۹۰٪ موارد پارگی کامل، بیماران از کاهش ناگهانی قدرت در بالا بردن دست شکایت دارند.
علائم هشداردهندهای که نباید نادیده بگیری
اگر این نشانهها را در خودت میبینی، احتمال آسیب تاندون بسیار بالاست
علامت کلیدی | توضیح علمی | اقدام پیشنهادی |
درد مداوم بیش از ۱۰ روز | التهاب یا پارگی جزئی تاندون | مراجعه به ارتوپد و فیزیوتراپ |
صدای “کلیک” یا “تق” در شانه | لغزش یا پارگی ناگهانی الیاف تاندون | انجام MRI جهت بررسی شدت آسیب |
تورم یا حساسیت در جلوی شانه | التهاب بورس و تاندونهای اطراف | کمپرس سرد و داروی ضدالتهاب موقت |
درد در حالت استراحت | پارگی پیشرفته یا کامل تاندون | معاینه فوری توسط پزشک متخصص |
روشهای تشخیص پارگی روتاتور کاف شانه؛ از تستهای ساده تا تصویربرداری دقیق و قطعی
تشخیص درست و زودهنگام پارگی روتاتور کاف، مهمترین مرحله در مسیر درمان است.
خیلی از بیماران با تصور التهاب ساده، ماهها درد را تحمل میکنند تا جایی که پارگی جزئی به آسیب کامل تبدیل میشود.
جدول روشهای تشخیص پارگی روتاتور کاف شانه
روش تشخیص | توضیح علمی و کاربردی | مزیتها و نکات طلایی بیماران |
معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص | پزشک با لمس نقاط حساس، بررسی دامنه حرکتی و تستهای اختصاصی مانند Empty Can و Lift-Off شدت درد و قدرت عضله را ارزیابی میکند. | |
سونوگرافی شانه (Ultrasound) | تصویربرداری سریع و بدون درد برای تشخیص التهاب، پارگی سطحی و بررسی حرکات تاندون در لحظه. | |
MRI (امآرآی) | دقیقترین روش تشخیص نوع، محل و اندازه پارگی تاندون. میتواند کیفیت عضله و وجود التهاب یا خونریزی را نیز نشان دهد. | |
CT آرتروگرافی | از ماده حاجب برای مشاهده فضای مفصل و تاندونها استفاده میشود. گزینه جایگزین برای بیمارانی که ایمپلنت فلزی دارند. | |
تستهای عملکردی بالینی | شامل حرکاتی مثل بالا بردن بازو، چرخش داخلی و بیرونی و ارزیابی ضعف عضله. | |
آزمایشهای تشخیصی ترکیبی | ترکیب معاینه + سونوگرافی یا MRI برای بررسی دقیق شدت آسیب و برنامهریزی درمان. |
روشهای درمان و مراحل انجام عمل ترمیم روتاتور کاف شانه؛ از درمان ساده تا آرتروسکوپی پیشرفته
پارگی روتاتور کاف بسته به نوع و شدت آسیب، میتواند با روشهای غیرجراحی یا جراحی درمان شود.
در این بخش، بهصورت جداگانه به هر دو روش و سپس مراحل عمل جراحی میپردازیم
روشهای درمان پارگی روتاتور کاف
درمانها به سه دسته اصلی تقسیم میشوند: غیرجراحی، تزریقی و جراحی ترمیمی.
هر روش برای شرایط خاصی کاربرد دارد و باید با تشخیص پزشک انتخاب شود.
درمانهای غیرجراحی (Conservative Treatment)
اگر پارگی جزئی باشد یا تاندون هنوز از استخوان جدا نشده باشد، معمولاً نیازی به جراحی روتاتور کاف شانه نیست.
شامل:
- استراحت و پرهیز از حرکات بالای سر
- استفاده از کمپرس سرد برای کاهش التهاب
- داروهای ضدالتهاب (NSAIDs)
- فیزیوتراپی تخصصی جهت تقویت عضلات روتاتور کاف شانه
- تمرینات کششی و اصلاحی با نظارت فیزیوتراپ
نکته طلایی:
در ۷۰٪ بیماران با پارگی جزئی، درمان غیرجراحی باعث بهبودی کامل طی ۸ تا ۱۰ هفته میشود.
درمانهای تزریقی (در موارد التهاب شدید یا درد مقاوم)
در بیمارانی که به درمانهای اولیه پاسخ نمیدهند، پزشک ممکن است از تزریق استفاده کند.
رایجترین تزریقها:
- تزریق کورتون (Corticosteroid): برای کاهش التهاب سریع.
- تزریق PRP (پلاسمای غنی از پلاکت): کمک به ترمیم بافت آسیبدیده.
- تزریق اوزون یا هیالورونیک اسید: برای روانسازی مفصل و کاهش درد مزمن.
بر اساس مطالعهی PubMed 2023، تزریق PRP در پارگیهای سطحی تا ۶۵٪ باعث کاهش نیاز به جراحی شده است.
درمان جراحی (Arthroscopic Repair)
اگر پارگی کامل، مزمن یا همراه با ضعف حرکتی باشد، عمل آرتروسکوپی گزینه اصلی است.
در این روش، جراح با دوربین و ابزار ظریف تاندون را به استخوان متصل میکند.
این عمل کمتهاجمی بوده و جای زخم بسیار کوچک دارد.
در ادامه مراحل دقیق انجام آن را در جدول زیر میبینی
جدول طلایی مراحل انجام عمل آرتروسکوپی ترمیم روتاتور کاف
مرحله | توضیح علمی و دقیق | نکات طلایی برای بیماران |
۱. آمادهسازی بیمار | بیمار تحت بیهوشی عمومی یا بلوک عصبی قرار میگیرد. شانه کاملاً ضدعفونی و در موقعیت مناسب قرار داده میشود. | |
۲. ورود آرتروسکوپ به مفصل شانه | جراح با برشهای ۰.۵ تا ۱ سانتیمتری، دوربین را وارد مفصل میکند تا تمام پارگیها دیده شوند. | |
۳. پاکسازی و آمادهسازی محل پارگی | با ابزار مخصوص بافتهای آسیبدیده و فیبرهای مرده تاندون برداشته میشود تا ترمیم مؤثر انجام شود. | |
۴. اتصال مجدد تاندون به استخوان | با استفاده از پیچهای جذبی یا بخیههای مخصوص، تاندون پارهشده به استخوان متصل میشود. | |
۵. بررسی ثبات ترمیم و شستوشوی مفصل | پزشک با چرخاندن بازو از پایداری تاندون مطمئن میشود و مفصل شستوشو داده میشود. | |
۶. بستن برشها و پانسمان | برشهای کوچک بسته میشوند و آویز (Sling) برای بیحرکت نگهداشتن شانه استفاده میشود. | |
۷. شروع فیزیوتراپی بعد از عمل | معمولاً از هفته دوم شروع میشود تا حرکات و قدرت بازگردد. |
مدت زمان بهبودی بعد از عمل ترمیم روتاتور کاف شانه | از اولین حرکت تا بازگشت کامل به زندگی
بهبود بعد از عمل روتاتور کاف شانه سفری چندمرحلهای است؛
ممکن است در ظاهر ساده به نظر برسد، اما هر مرحلهاش برای ترمیم کامل تاندون اهمیت حیاتی دارد.
اگر بیمار فیزیوتراپی را بهموقع شروع نکند یا حرکاتش را اشتباه انجام دهد، حتی بهترین جراحیها هم نتیجهی کامل نمیدهند.
در ادامه، روند دقیق بهبودی را مرحلهبهمرحله توضیح میدهیم
مرحله اولیه (۲ تا ۴ هفته اول): کنترل درد و تثبیت ترمیم
در این دوره بازو باید بیحرکت بماند تا بخیههای تاندون به استخوان جوش بخورند.
اقدامات کلیدی:
- استفاده از آویز مخصوص (Sling) در بیشتر ساعات روز
- کمپرس سرد برای کنترل التهاب
- مصرف داروهای ضد درد طبق نسخه پزشک
- انجام حرکات سبک انگشتان و آرنج برای جلوگیری از خشکی مفصل
مرحله حرکتی (هفته ۴ تا ۸): بازگشت تدریجی دامنه حرکت
در این دوره بیمار کمکم اجازه دارد دستش را حرکت دهد،
اما هنوز نباید جسم سنگین بلند کند یا بازو را بالای سر ببرد.
تمرکز روی:
- حرکات پسیو (Passive Motion) با کمک فیزیوتراپ
- تمرینات کششی و افزایش دامنه حرکتی
- کنترل درد و تورم با روشهای فیزیوتراپی مدرن (مثل TENS و اولتراسوند تراپی)
نکته طلایی:
طبق دادههای AAOS 2024، در ۸۵٪ بیماران، دامنه کامل حرکت روتاتور کاف تا پایان هفته هشتم بازمیگردد.
مرحله تقویت عضلات روتاتور کاف شانه (ماه دوم تا چهارم): بازسازی قدرت و هماهنگی
در این مرحله تمرکز روی بازگرداندن قدرت و عملکرد عضلات شانه است.
بیمار تمرینات مقاومتی سبک با کش یا وزنههای کوچک را آغاز میکند.
اهداف اصلی:
- بازسازی قدرت عضلات اطراف تاندون
- هماهنگی بین عضلات شانه و تیغه کتف
- بازگشت تدریجی به فعالیتهای روزمره
نکته پزشکان سامان ارتوپد:
«بیشترین تفاوت بیماران موفق و ناموفق در همین مرحله دیده میشود — استمرار در تمرینات فیزیوتراپی حیاتی است.»
مرحله بازگشت به فعالیت کامل (ماه چهارم تا ششم)
در این مرحله بیمار میتواند به کار و ورزش برگردد، اما باید با احتیاط عمل کند.
بازگشت کامل به تمرینات ورزشی سنگین مثل شنا، بدنسازی یا والیبال معمولاً بعد از ۵ تا ۶ ماه امکانپذیر است.
برای درک بهتر روند بهبودی، جدول زیر را ببین
نقشه زمانی بهبودی شانه بعد از ترمیم روتاتور کاف
بازه زمانی | هدف درمانی و تغییرات بدن | توصیههای کاربردی و واقعی بیماران |
روز ۱ تا ۷ پس از عمل | ترمیم اولیه زخمها و کنترل التهاب اطراف تاندون. | |
هفته دوم تا چهارم | تثبیت ترمیم تاندون روی استخوان و کاهش درد. | |
هفته پنجم تا هشتم | آغاز حرکات کنترلشده برای بازگشت دامنه حرکتی. | |
ماه سوم تا چهارم | بازسازی تدریجی عضلات شانه و بهبود تعادل حرکتی. | |
ماه پنجم تا ششم | بازگشت به سطح عملکرد طبیعی و قدرت کامل شانه. | |
بعد از ماه ششم | تثبیت عملکرد و پیشگیری از آسیب مجدد. |
فیزیوتراپی و ورزشهای بعد از ترمیم روتاتور کاف شانه| درمان درد روتاتور کاف و بازگشت به زندگی روزمره
موفقیت جراحی روتاتور کاف شانه فقط به بخیه و ابزار بستگی ندارد
بلکه به فیزیوتراپی دقیق و انجام منظم تمرینات اصلاحی پس از عمل وابسته است.
این مرحله نهتنها باعث تقویت تاندون ترمیمشده میشود، بلکه از بازپارگی، خشکی مفصل و ضعف عضلات جلوگیری میکند.
در ادامه، مهمترین مراحل و تمرینات فیزیوتراپی را به زبان ساده بررسی میکنیم
شروع فیزیوتراپی زودهنگام (هفته دوم تا چهارم)
در این مرحله حرکات باید کاملاً ملایم و بدون درد باشند تا تاندون در حال ترمیم تحت فشار قرار نگیرد.
تمرکز بر:
- افزایش تدریجی دامنه حرکتی شانه
- ماساژ ملایم برای کاهش تورم و بهبود جریان خون
- حرکات پسیو (حرکاتی که توسط فیزیوتراپ انجام میشود)
نکته طلایی:
در هفتههای اول، مهمترین هدف “حفظ حرکت مفصل” است نه “قدرت”.
هر فشار زودهنگام میتواند تاندون بخیهشده را دوباره پاره کند.
مرحله بازسازی قدرت عضلات (هفته ۶ تا ۱۲)
در این مرحله فیزیوتراپیست تمرینات فعال و مقاومتی را اضافه میکند تا عضلات شانه، بازو و تیغه کتف دوباره قوی شوند.
تمرینات متداول:
- Pendulum Exercise (تاب دادن بازو): حرکت دایرهای آرام در حالت خمشده.
- Towel Stretch: کشش بازو با حوله از پشت کمر برای باز کردن دامنه حرکتی.
- Isometric Shoulder Exercise: فشار ملایم بازو به دیوار بدون حرکت مفصل.
- Scapular Retraction: نزدیک کردن تیغههای کتف برای تثبیت شانه.
طبق دادههای AAOS 2024: بیمارانی که در این مرحله فیزیوتراپی منظم داشتهاند،
تا ۹۰٪ دامنه حرکتی شانه را در پایان ماه سوم بازیابی کردهاند.
مرحله بازگشت به عملکرد کامل (ماه چهارم تا ششم)
در این دوره، بیمار میتواند تمرینات قدرتی و حرکات واقعی زندگی روزمره را از سر بگیرد.
تمرینات روتاتور کاف پیشنهادی:
- استفاده از کشهای مقاومتی برای تقویت چرخش داخلی و خارجی شانه
- تمرینات بالای سر برای بازگشت هماهنگی عضلات
- تمرینات تعادلی با توپ یا کش برای بازسازی کنترل عصبیعضلانی
نقشه تمرینی و بازتوانی هوشمند بعد از ترمیم روتاتور کاف
نوع تمرین | زمان شروع پیشنهادی | هدف و نکته طلایی |
حرکت پاندولی (Pendulum Exercise) | از هفته دوم بعد از عمل |
|
کشش دیوار (Wall Crawl) | هفته چهارم تا ششم |
|
چرخش با کش مقاومتی (Band Rotation) | ماه دوم به بعد |
|
جمع کردن تیغههای کتف (Scapular Squeeze) | از هفته ششم |
|
تمرین حولهای پشت کمر (Towel Stretch) | از ماه سوم |
|
تمرین تقویت ایزومتریک (Isometric Press) | از هفته هشتم |
|
تمرین توپ نرم (Ball Squeeze) | از هفته سوم |
|
تمرین بالای سر با کش سبک (Overhead Reach) | از ماه چهارم به بعد |
|
سخن پایانی
ترمیم روتاتور کاف، پایان درد نیست بلکه شروع دوبارهی حرکت و کیفیت زندگی است.
چه با فیزیوتراپی درمان شوی و چه عمل آرتروسکوپی انجام دهی، موفقیت نهایی فقط با صبر، استمرار و همکاری با تیم درمان به دست میآید.
تاندون شانه مثل یک رشته ظریف است؛ اگر زمان ترمیمش را به آن بدهی، میتواند دوباره همان قدرت و انعطاف قبلی را پیدا کند.
فراموش نکن: درد امروز تو مسیر بهبودی است، نه نشانهی شکست درمان.
تیم سامان ارتوپد همیشه همراهت است تا با کمترین درد، بیشترین نتیجه را بگیری و به زندگی بدون محدودیت بازگردی.
سوالات پرتکرار درباره ترمیم و فیزیوتراپی روتاتور کاف
۱. آیا همهی پارگیهای روتاتور کاف نیاز به جراحی دارند؟
خیر. در حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از موارد جزئی، درمان غیرجراحی (فیزیوتراپی، دارو و تزریق PRP) میتواند مؤثر باشد.
۲. چند وقت بعد از عمل میتوانم رانندگی یا کار سبک انجام دهم؟
بهطور معمول بین ۶ تا ۸ هفته بعد از جراحی، زمانی که توان حرکتی و کنترل بازو برگشته باشد.
۳. آیا امکان بازپارگی تاندون وجود دارد؟
در پارگیهای کامل، اگر فیزیوتراپی نادیده گرفته شود یا حرکات سنگین زودتر از موعد انجام شوند، احتمال بازپارگی وجود دارد.
۴. چه زمانی میتوانم به ورزش بازگردم؟
معمولاً بین ۴ تا ۶ ماه بعد از جراحی، بسته به نوع فعالیت و شدت ترمیم. ورزشکاران حرفهای گاهی به ۸ تا ۹ ماه زمان نیاز دارند.
۵. اگر عمل نکنم، چه اتفاقی میافتد؟
در پارگیهای کوچک، احتمال بهبود نسبی وجود دارد، اما در پارگیهای بزرگ، بیتوجهی میتواند به تحلیل عضله و محدودیت حرکتی دائمی منجر شود.
۶. هزینه درمان یا عمل پارگی روتاتور کاف چقدر است؟
هزینه درمان به نوع پارگی، روش درمان (غیرجراحی یا آرتروسکوپیک) و بیمه بستگی دارد.
به طور میانگین، هزینه ترمیم کامل در سال ۱۴۰۴ بین ۳۰ تا ۵۵ میلیون تومان متغیر است.