آرتروز مفصل شانه: آیا درد و خشکی در مفصل شانه، کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده است؟ در این مقاله به بررسی علل، علائم و روش های درمان آرتروز مفصل شانه می پردازیم. با گروه ارتوپدی سامان همراه باشید.
این مقاله توسط واحد تولید محتوای گروه ارتوپدی سامان تهیه شده است.
شانه، یکی از پیچیده‌ترین مفاصل بدن انسان به حساب می‌آید که دامنه حرکتی وسیعی دارد. این مفصل، بازو را به تنه متصل کرده و به ما امکان می‌دهد تا دست خود را به سمت بالا، پایین، جلو و عقب حرکت دهیم. اما همین تحرک‌پذیری بالا، شانه را مستعد ابتلا به انواع آسیب‌ها و بیماری‌ها می‌کند. آرتروز مفصل شانه یکی از این مشکلات است که می‌تواند موجب درد، خشکی و محدودیت حرکتی در ناحیه شانه شود.
در این مقاله قصد داریم تا به طور مفصل در رابطه با آرتروز مفصل شانه صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا پاسخ تمامی سوالات خود را در رابطه با این عارضه دریافت کنید.
آرتروز مفصل شانه چیست؟
آرتروز مفصل شانه که با نام استئوآرتریت شانه نیز شناخته می‌شود، نوعی بیماری التهابی مفصل است که در اثر تخریب و ساییدگی غضروف مفصلی ایجاد می‌شود. غضروف، بافتی نرم و لغزنده است که انتهای استخوان‌ها را در محل مفصل می‌پوشاند و حرکت روان مفصل را تسهیل می‌کند. در آرتروز مفصل شانه، غضروف مفصلی به تدریج تحلیل رفته و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد. این امر باعث ساییده شدن استخوان‌ها روی هم شده و در نتیجه، درد، التهاب و خشکی مفصل را به دنبال دارد.
انواع آرتروز مفصل شانه
به طور کلی، آرتروز مفصل شانه را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
- استئوآرتریت اولیه شانه: این نوع از آرتروز، معمولا در افراد بالای ۵۰ سال ایجاد می‌شود و علت مشخصی ندارد. ساییدگی و تحلیل رفتن غضروف مفصلی ناشی از افزایش سن، مهم‌ترین عامل بروز استئوآرتریت اولیه شانه به شمار می‌رود.
- استئوآرتریت ثانویه شانه: این نوع از آرتروز، در اثر آسیب‌های قبلی مفصل شانه مانند شکستگی، دررفتگی یا پارگی تاندون ایجاد می‌شود. همچنین، بیماری‌های التهابی مانند روماتیسم مفصلی نیز می‌توانند زمینه‌ساز بروز آرتروز ثانویه شانه شوند.
علائم آرتروز مفصل شانه
آرتروز مفصل شانه می‌تواند علائم مختلفی را در افراد ایجاد کند. شایع‌ترین علائم این بیماری عبارتند از:
- درد: درد ناشی از آرتروز مفصل شانه معمولا به صورت تیرکشنده یا سوزشی توصیف می‌شود. این درد اغلب در قسمت بیرونی و جلوی شانه احساس شده و ممکن است به بازو و گردن نیز انتشار یابد. همچنین، درد مفصل شانه معمولا با فعالیت تشدید می‌شود و در زمان استراحت کاهش می‌یابد.
- خشکی مفصل: خشکی مفصل شانه، یکی دیگر از علائم شایع آرتروز مفصل شانه است. خشکی مفصل می‌تواند باعث محدودیت حرکتی در ناحیه شانه شود و انجام فعالیت‌های روزمره مانند شانه کردن مو یا پوشیدن لباس را با مشکل مواجه کند.
- سفتی صبحگاهی: احساس سفتی و خشکی در مفصل شانه، به خصوص بعد از بیدار شدن از خواب، از علائم شایع آرتروز مفصل شانه به شمار می‌رود. این سفتی معمولا بعد از ۳۰ دقیقه تا یک ساعت فعالیت ملایم برطرف می‌شود.
- کاهش دامنه حرکتی: در مراحل پیشرفته آرتروز مفصل شانه، میزان حرکت مفصل به تدریج کاهش می‌یابد. این امر می‌تواند انجام فعالیت‌های ساده‌ای مانند بالا بردن دست یا بردن دست به پشت کمر را با مشکل مواجه کند.
- ** صدا دادن مفصل (Crepitus):** در برخی از موارد، ممکن است هنگام حرکت دادن مفصل شانه، صداهایی مانند تق‌تق یا ساییدگی شنیده شود. این صدا دادن مفصل، معمولا نگران کننده نیست و به دلیل ساییده شدن استخوان‌ها روی هم ایجاد می‌شود. اما در صورتی که صدا دادن مفصل با درد شدید همراه باشد، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
در ضمن میتوانید بر روی عمل تعویض مفصل شانه کلیک کرده و اطلاعات در خور بدست بیاورید
عوامل خطر ابتلا به آرتروز مفصل شانه
برخی از عوامل می‌توانند خطر ابتلا به آرتروز مفصل شانه را افزایش دهند، از جمله:
- سن: همانطور که اشاره شد، استئوآرتریت اولیه شانه معمولا در افراد بالای ۵۰ سال ایجاد می‌شود. با افزایش سن، غضروف مفصلی به طور طبیعی دچار ساییدگی و تحلیل می‌رود.
- سابقه آسیب‌های شانه: افرادی که در گذشته دچار شکستگی، دررفتگی یا پارگی تاندون در ناحیه شانه شده‌اند، بیشتر در معرض ابتلا به آrtروز مفصل شانه قرار دارند. آسیب‌های وارده به مفصل می‌توانند روند تخریب غضروف مفصلی را تسریع کنند.
- سابقه مشاغل خاص: برخی از مشاغل که نیازمند حرکات تکراری شانه هستند، مانند نقاشی ساختمان، کار با رایانه و یا پرتاب کردن اجسام سنگین، می‌توانند خطر ابتلا به آرتروز مفصل شانه را افزایش دهند.
- چاقی: اضافه وزن و چاقی، فشار مضاعفی بر مفصل شانه وارد می‌کند و می‌تواند روند تخریب غضروف مفصلی را تسریع کند.
- سابقه بیماری‌های التهابی: بیماری‌هایی مانند روماتیسم مفصلی، که باعث التهاب مفاصل می‌شوند، می‌توانند زمینه‌ساز بروز آرتروز مفصل شانه شوند.
- ضعف عضلات اطراف شانه: ضعف عضلات اطراف شانه می‌تواند ثبات مفصل را کاهش داده و خطر آسیب به مفصل و در نتیجه، ابتلا به آرتروز را افزایش دهد.
تشخیص آرتروز مفصل شانه
تشخیص آرتروز مفصل شانه معمولا با معاینه فیزیکی دقیق توسط پزشک متخصص ارتوپدی انجام می‌شود. در طی معاینه، پزشک به بررسی موارد زیر می‌پردازد:
- دامنه حرکتی مفصل شانه
- میزان درد و سفتی مفصل
- بررسی وجود تورم یا التهاب در ناحیه شانه
- قدرت و عملکرد عضلات اطراف شانه
در برخی موارد، برای بررسی دقیق‌تر وضعیت مفصل شانه و رد سایر احتمالات، ممکن است پزشک درخواست انجام تصویربرداری با اشعه ایکس یا MRI نماید.
درمان آرتروز مفصل شانه
متاسفانه، درمان قطعی برای آرتروز مفصل شانه وجود ندارد. اما خوشبختانه، روش‌های درمانی مختلفی برای کنترل علائم بیماری، کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل در دسترس است. این روش‌های درمانی عبارتند از:
- استراحت نسبی: استراحت دادن به مفصل ملتهب، به کاهش التهاب و بهبود روند ترمیم کمک می‌کند. اما بی‌تحرک ماندن طولانی مدت نیز می‌تواند موجب خشکی مفصل شود. بنابراین، در کنار استراحت، انجام حرکات کششی ملایم برای حفظ دامنه حرکتی مفصل ضروری است.
- استفاده از کمپرس یخ: استفاده از کمپرس یخ بر روی ناحیه دردناک شانه به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه و چندین بار در روز، می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند.
- گرم کردن: پس از گذشت چند روز از شروع درد، استفاده از کمپرس گرم می‌تواند به شل شدن عضلات و بهبود جریان خون در ناحیه کمک کند.
- داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند به کاهش درد و التهاب مفصل شانه کمک کنند.
- تزریق کورتیکواستروئید: در موارد خاص، پزشک ممکن است برای کاهش التهاب شدید مفصل، اقدام به تزریق کورتیکواستروئید نماید. تزریق کورتیزون می‌تواند به طور موقت علائم آرتروز را تسکین دهد.
- اصلاح وضعیت بدن: قوز کردن یا گرد کردن بیش از حد پشت می‌تواند فشار مضاعفی بر مفصل شانه وارد کند و زمینه‌ساز ساییدگی مفصل شود. بنابراین، حفظ وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن، ایستادن و راه رفتن بسیار اهمیت دارد.فیزیوتراپی: فیزیوتراپی یکی از ارکان اصلی درمان آرتروز مفصل شانه به شمار می‌رود. در جلسات فیزیوتراپی، بر روی تقویت عضلات اطراف شانه، بهبود دامنه حرکتی مفصل و کاهش درد و التهاب تمرکز می‌شود. تمرینات تقویتی ملایم و حرکات کششی منظم می‌توانند به بهبود ثبات مفصل و عملکرد کلی شانه کمک کنند.
- استفاده از بریس یا آتل: در برخی موارد، پزشک ممکن است استفاده از بریس یا آتل را برای حمایت از مفصل شانه و کاهش فشار بر آن توصیه کند. بریس یا آتل می‌تواند به خصوص در زمان فعالیت‌های ورزشی یا بلند کردن اجسام سنگین مفید باشد.
- درمان‌های جایگزین: برخی از افراد از روش‌های درمانی جایگزین مانند طب سوزنی یا درمان دستی برای کنترل درد آرتروز مفصل شانه استفاده می‌کنند. اگرچه تحقیقات بیشتری در زمینه اثربخشی این روش‌ها مورد نیاز است، اما در صورتی که با نظر پزشک و تحت نظر متخصص طب سوزنی یا درمان دستی انجام شوند، می‌توانند به عنوان درمان‌های مکمل مفيد باشند.
در ضمن میتوانید بر روی عمل مفصل شانه کلیک کرده و اطلاعات در خور بدست بیاورید
جراحی تعویض مفصل شانه
در موارد پیشرفته آرتروز مفصل شانه که با روش‌های درمانی غیرجراحی قابل کنترل نیستند و درد و خشکی مفصل به طور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار داده است، ممکن است جراحی تعویض مفصل شانه در نظر گرفته شود. در طی جراحی تعویض مفصل شانه، قسمت‌های آسیب دیده مفصل با پروتزهای مصنوعی جایگزین می‌گردند. جراحی تعویض مفصل شانه می‌تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل کمک کند. اما تصمیم برای انجام جراحی باید توسط پزشک متخصص ارتوپدی و با در نظر گرفتن شرایط بیمار گرفته شود.
درمان خانگی آرتروز مفصل شانه
در کنار روش‌های درمانی که توسط پزشک تجویز می‌شوند، برخی از اقدامات خانگی نیز می‌توانند به کنترل علائم آرتروز مفصل شانه و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کنند، از جمله:
- کاهش وزن: در صورتی که اضافه وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند فشار وارده بر مفصل شانه را کاهش داده و روند پیشرفت آرتروز را کند نماید.
- ورزش‌های کم برخورد: انجام ورزش‌های کم برخورد مانند شنا، پیاده‌روی یا حرکات کششی ملایم می‌تواند به حفظ تحرک مفصل، تقویت عضلات اطراف شانه و کاهش درد کمک کند.
- استفاده از گرما درمانی در منزل: علاوه بر کمپرس گرم تجویز شده توسط پزشک، میتوانید از پدهای حرارتی یا حمام آب گرم برای گرم کردن مفصل شانه در منزل استفاده کنید.
- استفاده از م σαν حوله گرم برای تسکین درد: خیساندن یک حوله تمیز در آب گرم و سپس پیچاندن آن دور یک کیسه فریزر می‌تواند به عنوان کمپرس گرم خانگی برای تسکین درد شانه مورد استفاده قرار گیرد.
- استفاده از زردچوبه: زردچوبه دارای خواص ضد التهابی است و مصرف روزانه آن می‌تواند به کاهش التهاب مفصل شانه کمک کند. البته در نظر داشته باشید که حتما با پزشک خود در مورد مصرف زردچوبه مشورت نمایید.
- استراحت کافی: خواب کافی و استراحت به بدن فرصت ترمیم بافت‌های آسیب دیده را می‌دهد.
سوالات متداول در رابطه با آرتروز مفصل شانه
در این قسمت به برخی از سوالات متداول در رابطه با آرتروز مفصل شانه پاسخ می‌دهیم:
- آیا آرتروز مفصل شانه قابل درمان است؟ متاسفانه، درمان قطعی برای آرتروز مفصل شانه وجود ندارد. اما خوشبختانه، روش‌های درمانی مختلفی برای کنترل علائم بیماری، کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل در دسترس است.
- علائم آرتروز کدام مفصل شانه شایع‌تر است؟ درد، خشکی مفصل، سفتی صبحگاهی و کاهش دامنه حرکتی، از مهم‌ترین علائم آرتروز مفصل شانه هستند. این علائم معمولا در قسمت بیرونی و جلوی مفصل شانه احساس می‌شوند.
- برای تشخیص آرتروز مفصل شانه به چه آزمایش‌هایی نیاز است؟ معاینه فیزیکی دقیق توسط پزشک متخصص ارتوپدی، معمولا برای تشخیص آرتروز مفصل شانه کفایت می‌کند. در برخی موارد، ممکن است برای بررسی دقیق‌تر وضعیت مفصل، نیاز به تصویربرداری با اشعه ایکس یا MRI باشد.
- چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز مفصل شانه هستند؟ افراد بالای ۵۰ سال، افرادی که سابقه آسیب‌های شانه دارند، افراد دارای مشاغل خاص که نیازمند حرکات تکراری شانه هستند، افراد چاق و دارای اضافه وزن، افراد مبتلا به بیماری‌های التهابی مانند روماتیسم مفصلی و افرادی که دچار ضعف عضلات اطراف شانه هستند، بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز مفصل شانه قرار دارند.
- آیا کمپرس سرد و گرم برای آرتروز مفصل شانه مفید است؟ بله. استفاده از کمپرس سرد بر روی ناحیه دردناک شانه به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه و چندین بار در روز، می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند. پس از گذشت چند روز از شروع درد، استفاده از کمپرس گرم می‌تواند به شل شدن عضلات و بهبود جریان خون در ناحیه کمک کند.
- ورزش برای آرتروز مفصل شانه مفید است یا مضر؟ انجام ورزش‌های کم برخورد مانند شنا، پیاده‌روی یا حرکات کششی ملایم برای افراد مبتلا به آرتروز مفصل شانه مفید است. این ورزش‌ها می‌توانند به حفظ تحرک مفصل، تقویت عضلات اطراف شانه و کاهش درد کمک کنند. اما توجه داشته باشید که قبل از شروع هرگونه برنامه ورزشی، حتما با پزشک خود مشورت نمایید.
نتیجه‌گیری
آرتروز مفصل شانه بیماری مزمنی است که می‌تواند موجب درد، خشکی و محدودیت حرکتی در ناحیه شانه شود. اگرچه درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما روش‌های درمانی مختلفی برای کنترل علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا در دسترس است. تشخیص زودهنگام آرتروز مفصل شانه و شروع درمان مناسب، می‌تواند به کند کردن روند پیشرفت بیماری و حفظ عملکرد مفصل کمک کند.
گروه ارتوپدی سامان، بزرگترین مرجع ارتوپدی آنلاین ایران
امیدواریم این مقاله جامع و کاربردی که توسط واحد تولید محتوای گروه ارتوپدی سامان تهیه شده است، توانسته باشد اطلاعات مفیدی در رابطه با آرتروز مفصل شانه و روش‌های درمانی مرتبط در اختیارتان قرار دهد. گروه ارتوپدی سامان به عنوان بزرگترین مرجع ارتوپدی آنلاین ایران، همواره در تلاش است تا با تولید محتواهای آموزشی و تخصصی، به ارتقاء سطح سلامت جامعه کمک کند.
در ضمن میتوانید بر روی عمل پارگی تاندون شانه کلیک کرده و اطلاعات در خور بدست بیاورید
در صورت نیاز به مشاوره با پزشکان متخصص ارتوپدی و یا کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با بیماری‌های ارتوپدی، میتوانید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در وبسایت گروه ارتوپدی سامان اقدام نمایید.
گروه ارتوپدی سامان صمیمانه از همراهی شما تا انتهای این مقاله سپاسگزاری می‌کند.
توجه: مطالب ارائه شده در این مقاله صرفا جنبه اطلاع رسانی داشته و نباید جایگزین مراجعه به پزشک متخصص تلقی شود. برای تشخیص علت درد شانه و دریافت درمان مناسب، حتما به پزشک مراجعه نمایید.
